Ένα ταξίδι είναι μια ευκαιρία για νέα μέρη, νέους πολιτισμούς και μοναδικές εμπειρίες. Ωστόσο, η αλλαγή περιβάλλοντος, οι καιρικές συνθήκες, καθώς και άλλοι παράγοντες, μπορούν να επηρεάσουν την υγεία. Ορισμένες συμβουλές… Από τον απαραίτητο εμβολιασμό έως και την προστασία από τα επιβλαβή έντομα, θα βοηθήσουν τους πελάτες σας να απολαύσουν ένα ασφαλές και ξέγνοιαστο ταξίδι.
Εμβολιασμός ταξιδιωτών ανά χώρα προορισμού
Ο εμβολιασμός προσαρμόζεται ανάλογα με τον προορισμό, τη χρονική περίοδο και τις συνθήκες της χώρας που επισκέπτεται κάποιος. Οι βασικές συμβουλές πρόληψης, όπως η υγιεινή χεριών και τροφίμων, τα απωθητικά κουνουπιών κ.λπ. πρέπει πάντα να τηρούνται. Ακολουθούν οι νόσοι για σχετικό εμβολιασμό, σε περίπτωση ταξιδιού.
Κίτρινος Πυρετός. Οφείλεται σε ιό που μεταδίδεται από τα κουνούπια του γένους Aedes, ενδημικός σε τροπικές περιοχές της Αφρικής, της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής.
Μηνιγγοκκοκικές Λοιμώξεις. Ο μηνιγγιτιδόκοκκος εμφανίζεται στην Αφρική, από τον Νοέμβριο έως τον Ιούνιο.
Τυφοειδής Πυρετός. Προκαλείται από Salmonella typhi και η S. Paratyphi που μεταδίδονται από το στόμα, μέσω κατανάλωσης μολυσμένου νερού ή τροφίμων.
Ηπατίτιδα Α. Οφείλεται σε ιό που μεταδίδεται μέσω μολυσμένων χεριών, κατανάλωσης μολυσμένου νερού ή τροφίμων και ευθύνεται για οξείες μορφές, θανατηφόρες στο 4% των περιπτώσεων (σε ηλικίες > 40 ετών).
Ηπατίτιδα Β. Ιδιαίτερα ενδημική στην τροπική Αφρική, στη Νοτιοανατολική Ασία και σε ορισμένες χώρες της Νότιας Αμερικής.
Ιαπωνική Εγκεφαλίτιδα. Οφείλεται σε ιό που μεταδίδεται από κουνούπια συγκεκριμένου γένους και εξαπλώνεται από το Πακιστάν και την ινδική υποήπειρο, στην ανατολική Ασία, Ινδονησία έως και το βόρειο τμήμα της Αυστραλίας. Οι αγροτικές περιοχές με στάσιμα νερά πλήττονται περισσότερο.
Εγκεφαλίτιδα από Κρότωνες. Απαντάται σε κεντρική, ανατολική και βόρεια Ευρώπη, βόρεια Ασία έως και βόρεια Ιαπωνία. Ο ιός μεταδίδεται με τσίμπημα τσιμπουριού, κυρίως σε αγροτικές ή δασώδεις περιοχές, από την άνοιξη μέχρι το φθινόπωρο.
Λύσσα. Ο ιός της λύσσας μεταδίδεται μέσω του σάλιου των θηλαστικών που έχουν προσβληθεί (σκύλοι, γάτες, πίθηκοι, αλεπούδες, νυχτερίδες κ.λπ.) με δάγκωμα ή επαφή του σάλιου σε τραύμα.
Ταξίδι και γαστρεντερικές διαταραχές
Η συντριπτική πλειονότητα γαστρεντερικών διαταραχών (80 έως 90%) οφείλονται σε βακτήρια, με συχνότερα την Escherichia coli. Η προέλευση είναι ιογενής (ροταϊός, νοροϊός κ.λπ.) στο 15% περίπου των λοιμώξεων. Από την άλλη, τα παράσιτα Giardia intestinalis, Cryptosporidium spp, Isospora belli, Cyclospora cayetanensis, Entamœba histolytica κ.ά., είναι συνήθως η αιτία μιας -ενδεχομένως- επίμονης οξείας διάρροιας μετά την επιστροφή στο σπίτι.
Είναι φυσικά πιθανές και μη μολυσματικές αιτίες, όπως στρες, jet lag ή αλλαγή διατροφής. Για τους παραπάνω λόγους συνιστάται τακτικό πλύσιμο χεριών, ιδιαίτερα πριν από τα γεύματα και μετά τη χρήση της τουαλέτας, με ακόλουθη χρήση αντισηπτικού. Κατανάλωση μόνο εμφιαλωμένου νερού και αποφυγή προσθήκης πάγου στα ροφήματα.
Το γάλα να είναι παστεριωμένο ή βρασμένο. Επιπλέον, τονίστε την ιδιαίτερη προσοχή στα τρόφιμα που πωλούνται στον δρόμο και προτείνετε την αποφυγή κατανάλωσης παγωτού, ωμών λαχανικών, οστρακοειδών. Η κατανάλωση αυγών, κρεάτων και ψαριών δεν είναι επίφοβη, με καλό ψήσιμο και μαγείρεμα.
Συμπτωματική θεραπεία
Η λοπεραμίδη δεν συνιστάται σε περιπτώσεις διάρροιας ταξιδιώτη, αφού επιβραδύνει τη διέλευση των κοπράνων και επιτρέπει την παραμονή των μικροβίων στο έντερο. Επίσης, αντενδείκνυται σε παιδιά κάτω των 2 ετών, σε περιπτώσεις αιματηρής βλεννώδους διάρροιας ή/και που σχετίζονται με υψηλό πυρετό και σε ασθενείς που πάσχουν από βακτηριακή εντεροκολίτιδα λόγω διεισδυτικών βακτηρίων. Μπορείτε να προτείνετε τη ρασεκαδοτρίλη, που είναι καταλληλότερη για την αντιμετώπιση τέτοιων περιπτώσεων, αλλά δεν ενδείκνυται σε περίπτωση θηλασμού.
Ταξίδι και Ελονοσία
Η ελονοσία μεταδίδεται από τα κουνούπια Anopheles και είναι πολύ διαδεδομένη στις τροπικές περιοχές. Ο αιτιολογικός παράγοντας είναι ένα παράσιτο του είδους Plasmodium. Τα ανθελονοσιακά φάρμακα στοχεύουν κυρίως στην πρόληψη του κινδύνου μόλυνσης.
Δεδομένου ότι κανένα προληπτικό μέσο από μόνο του δεν παρέχει πλήρη προστασία, η χημειοπροφύλαξη πρέπει να συνδυάζεται και με άλλα μέσα προστασίας από τα τσιμπήματα κουνουπιών. Η αποτελεσματικότητα προκύπτει από τον συνδυασμό των μεθόδων που χρησιμοποιούνται.
Διάφοροι παράγοντες κινδύνου στο ταξίδι
Σε περίπτωση που ένας ασθενής ξεκινά μια νέα θεραπεία πριν από το ταξίδι του, υπενθυμίστε πως πρέπει να τηρεί τις οδηγίες του γιατρού και να ακολουθεί πιστά την αγωγή του. Σε περίπτωση που λαμβάνει χρόνια αγωγή, τονίστε τη σημασία της επάρκειας φαρμάκων και της σωστής αποθήκευσής τους.
Κίνδυνοι κατά τη μετάβαση
Τα αεροπορικά ταξίδια αποτελούν παράγοντα κινδύνου για φλεβική θρόμβωση. Οι ασθενείς που έχουν ιστορικό φλεβικής θρόμβωσης, παχυσαρκία, είναι καπνιστές, λαμβάνουν θεραπεία αντισύλληψης, είναι σε εγκυμοσύνη κ.λπ., θα πρέπει να εξοπλιστούν με κάλτσες σταδιακής συμπίεσης, για την αποφυγή θρομβικών επιπλοκών.
Κίνδυνοι στο νερό
Η επαφή με ορισμένες μέδουσες, κάποια ψάρια και κοράλλια μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα μια δηλητηρίαση του οργανισμού. Επίσης, τα γλυκά νερά είναι συνήθεις περιοχές μετάδοσης παρασιτικών νόσων: Λεπτοσπείρωση, σχιστοσωμίαση.
Κίνδυνοι από τον ήλιο και τη θερμότητα
Η ανανέωση του αντηλιακού πρέπει να γίνεται κάθε 2 ώρες και σε επαρκή ποσότητα (2 mg/m2, ισοδύναμο με 6 κουταλάκια του γλυκού για έναν ενήλικα μέσης σωματικής διάπλασης). Η έκθεση στον ήλιο πρέπει να γίνεται σταδιακά. Η ένδυση πρέπει να είναι κατάλληλη με καλυπτικά, ανοιχτόχρωμα ρούχα, καπέλο και γυαλιά ηλίου.
Παράλληλα, η υπέρμετρη έκθεση στον ήλιο ή η υπερβολική ζέστη μπορεί να οδηγήσουν σε θερμοπληξία: Υπερθερμία, με αρχικά έντονη εφίδρωση και μετά χωρίς εφίδρωση, εξάντληση, μειωμένη συνείδηση και αφυδάτωση. Η θερμοπληξία μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή. Σε τέτοια περίπτωση, ο ασθενής πρέπει να καθίσει στη σκιά και να δροσιστεί με αέρα και κρύο νερό.
Σχετικά με τα παρασιτικά έντομα
Τα κουνούπια είναι φορείς πολυάριθμων παρασιτικών και ιογενών παθολογιών. Άλλα έντομα, όπως τα τσιμπούρια και τα ακάρεα, μεταδίδουν διάφορους παθογόνους μικροοργανισμούς (ασθένεια του ύπνου, ρικετσιώση κ.λπ.). Συστήνετε τη χρήση κατάλληλων δερματικών εντομοαπωθητικών και προστατευτικής ενδυμασίας. Η τοποθέτηση κουνουπιέρας κατά τη διάρκεια του ύπνου παρέχει μεγαλύτερη ασφάλεια από ενδεχόμενα τσιμπήματα.
Σχετικά με τα ζώα
Προσοχή σε ζώα που είναι δηλητηριώδη εξ επαφής (πετρόψαρα, δράκαινες κ.λπ.) ή λόγω κατανάλωσής τους. Επιπλέον, πολύ συχνά, τα θηλαστικά είναι η αιτία διάφορων ζωονόσων (ασθένεια από γρατσουνιά γάτας, σαλμονέλωση από χελώνες, σιγκέλλωση από πιθήκους κ.λπ.). Ακόμη, υπενθυμίστε τα θηλαστικά που μπορεί να είναι φορείς λύσσας: Σκύλοι, γάτες, νυχτερίδες, μαϊμούδες κ.λπ.
Κιτ Πρώτων Βοηθειών, Εξοπλισμός και Φάρμακα
Μπορείτε να προτείνετε στους μελλοντικούς ταξιδιώτες τη δημιουργία ενός κιτ πρώτων βοηθειών ή την αγορά ενός ήδη έτοιμου. Το «κιτ» αυτό να περιέχει προϊόντα και σκευάσματα που μπορεί να φανούν χρήσιμα σε περιπτώσεις:
- Τοπικού καθαρισμού και αντισηψίας.
- Τοπικής ή γενικής αναλγησίας, σπασμολυτικά και αντιπυρετικά.
- Αντιμετώπιση ναυτίας, έμετου, διάρροιας ή δυσκοιλιότητας και ενδεχόμενων αλλεργιών.
- Εντομοαπώθηση, καταπράυνση κνησμού.
Τέλος ένας μικρός εξοπλισμός μπορεί να είναι πάντα χρήσιμος σε κάθε ταξίδι: Θερμόμετρο, αποστειρωμένες κομπρέσες, γάντια, επίδεσμοι, ψαλίδι, αιμοστατικό σφουγγάρι/βαμβάκι, ταινία επίδεσης, λαβίδα θραύσης, θερμική κουβέρτα επιβίωσης.
Ίριδα Μελεμενή, Φαρμακοποιός