Σε ποιες περιοχές της Ευρώπης οι έφηβοι έχουν την καλύτερη και την χειρότερη ψυχική υγεία; Επιστημονική έκθεση απαντά.
Περίπου δύο έφηβοι στους πέντε αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας στην Ευρώπη, με τα κορίτσια να βρίσκονται σε χειρότερη κατάσταση από τα αγόρια σε κάθε μία από τις 37 χώρες που περιλαμβάνονται στην ανάλυση.
Σύμφωνα με την έκθεση ESPAD (European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs), οι νέοι σήμερα αντιμετωπίζουν μια σειρά από στρεσογόνους παράγοντες, όπως η κοινωνική απομόνωση και οι διαταραχές στη σχολική τους εκπαίδευση που προκλήθηκαν από την πανδημία της COVID-19, καθώς και η κοινωνικοοικονομική αστάθεια και οι συνεχιζόμενες συγκρούσεις ανά τον κόσμο.
Η μελέτη, η οποία παρακολουθεί τις συνήθειες των εφήβων σε σχέση με το αλκοόλ, το κάπνισμα και τα ναρκωτικά εδώ και 30 χρόνια, περιελάμβανε σχεδόν 114.000 μαθητές ηλικίας 15 και 16 ετών σε 37 ευρωπαϊκές χώρες. Για πρώτη φορά το 2024, η έκθεση αξιολόγησε και την ψυχική τους υγεία.
Για να παρακολουθήσουν την ψυχική τους υγεία, η ομάδα των ερευνητών ρώτησε τους μαθητές πώς ήταν η ζωή τους τον τελευταίο καιρό, για παράδειγμα, πόσο συχνά αισθάνονται χαρούμενοι, αν ξυπνούν με αίσθημα αναζωογόνησης και πόσο ενδιαφέρονται για την καθημερινότητά τους.
Οι ερευνητές μετέτρεψαν αυτές τις απαντήσεις σε έναν δείκτη βαθμολογίας. Οι μαθητές που έλαβαν βαθμολογία άνω του 50 στα 100 στον δείκτη θεωρήθηκαν ότι έχουν καλή ψυχική ευεξία.
Συνολικά, το 59 % των εφήβων πληρούσε αυτό το όριο. Ωστόσο, υπήρχαν σημαντικές περιφερειακές διαφορές σε ολόκληρη την Ευρώπη, με τους εφήβους των σκανδιναβικών χωρών να τα πηγαίνουν αρκετά καλά και εκείνους της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης να τα πηγαίνουν χειρότερα.
Οι έφηβοι στα Νησιά Φερόες ήταν οι πιο πιθανό να αναφέρουν καλή ψυχική ευεξία (77%), ακολουθούμενοι από τους εφήβους στην Ισλανδία (75%) και τη Δανία (72%).
Εντωμεταξύ, οι έφηβοι στην Ουκρανία ανέφεραν την χειρότερη ψυχική υγεία, με μόλις το 43% να την χαρακτηρίζει ως «καλή». Οι έφηβοι της Ουκρανίας έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε ψυχιατρική περίθαλψη, σύμφωνα με την έκθεση, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν τα τραύματα που σχετίζονται με τον πόλεμο σε μεγάλο βαθμό μόνοι τους.
Τα αμέσως χαμηλότερα ποσοστά ψυχικής ευεξίας καταγράφηκαν στην Τσεχία (46%), την Ουγγαρία (47%) και την Πολωνία (49% η καθεμία).
Τα κορίτσια ήταν σε χειρότερη κατάσταση από τα αγόρια σε καθεμία από τις 37 χώρες που μελετήθηκαν. Σε ολόκληρη την Ευρώπη, το 49% των κοριτσιών και το 69% των αγοριών ανέφεραν καλή ψυχική υγεία.
Οι διαφορές μεταξύ αγοριών και κοριτσιών ήταν ακόμη πιο έντονες σε ορισμένες χώρες. Στην Ιταλία και την Πολωνία, για παράδειγμα, περίπου τα δύο τρίτα των αγοριών αναφέρουν καλή ψυχική υγεία, σε σύγκριση με το ένα τρίτο των κοριτσιών, επισημαίνει η έκθεση.
Στη Σουηδία, το σχετικά υψηλό ποσοστό ευημερίας των εφήβων συνολικά (62%), “κρύβει” μεγάλες διαφορές ανά φύλο. Περίπου τέσσερα στα πέντε αγόρια δήλωσαν καλή ψυχική ευημερία, σε σύγκριση με λιγότερο από τα μισά κορίτσια.
Η Ευρώπη μάλιστα, δεν είναι η μόνη περιοχή που αντιμετωπίζει αυξανόμενο αριθμό προβλημάτων ψυχικής υγείας μεταξύ των νέων. Κατά την τελευταία δεκαετία, το ποσοστό των νέων με διαταραχές ψυχικής υγείας έχει αυξηθεί σε όλα τα μέρη του κόσμου, σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση του ιατρικού περιοδικού Lancet.
