H κατάχρηση των φαρμάκων αποτελεί αιτία αμέτρητων θανάτων και νοσηλειών, εκ των οποίων το 50% μπορεί να αποφευχθεί.
Εκτός από τις άμεσες συνέπειές της, η κακή χρήση των φαρμάκων έχει και σοβαρές περιβαλλοντικές συνέπειες.
Το ζήτημα των επιπτώσεων των φαρμάκων στο περιβάλλον, είτε σε επίπεδο παραγωγής τους, είτε χρήσης από τους ασθενείς, τίθεται όλο και πιο συχνά.
Θα χρειαστεί ποτέ να εγκαταλείψουμε ένα φάρμακο λόγω των επιπτώσεών του στο περιβάλλον;
Από το 2006, η Ευρωπαϊκή Ένωση απαιτεί από τους κατασκευαστές να αξιολογούν τους περιβαλλοντικούς κινδύνους σε οποιαδήποτε αίτηση άδειας κυκλοφορίας, ωστόσο αυτό δεν αποτελεί κριτήριο απόρριψης της αίτησης του φαρμάκου (εκτός από τα κτηνιατρικά φάρμακα).
Βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη περίοδο. Είναι απαραίτητο να γίνουν δράσεις για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, και να διαθέσουμε στην αγορά τα σωστά προϊόντα.
Εάν το περιβαλλοντικό κριτήριο παίζει ρόλο για την έγκριση ή όχι ενός προϊόντος, πρέπει να αναρωτηθούμε τις συνέπειες που θα έχει αυτό, πρέπει να βρεθεί μια ισορροπία μεταξύ των περιορισμών και του κινήτρου.
Πρέπει να βρεθούν λύσεις χωρίς να επιδεινώσουμε τις ελλείψεις
Για να μειώσουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των φαρμάκων, οι κατασκευαστές εστιάζουν τις προσπάθειές τους στον οικολογικό σχεδιασμό. Είναι μεγάλη πρόκληση η προστασία του πλανήτη, αλλά και η ικανοποίηση των προσδοκιών των ασθενών.
Ο οικολογικός σχεδιασμός είναι μια παγκόσμια προσέγγιση και στοχεύει στην ενσωμάτωση του θέματος της προστασίας του περιβάλλοντος, από τον σχεδιασμό του προϊόντος έως και καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του.
Αυτές οι αλλαγές διαδικασίας, εάν μερικές φορές επιβάλλονται από το νόμο, πρέπει να εκλαμβάνονται από τους παραγωγούς ως «νέες ευκαιρίες»…
Σήμερα, βλέπουμε ότι εξακολουθεί να υπάρχει μια μη ολοκληρωμένη προσέγγιση μεταξύ της παραγωγής, της χρήσης και του τέλους ζωής του φαρμάκου.
Είναι θεμελιώδες να ληφθεί υπόψη το σύνολο της «αλυσίδας» και κυρίως να διασφαλιστεί ότι το κανονιστικό σύστημα δεν αυξάνει τον κίνδυνο ελλείψεων.
Ο ρόλος του φαρμακοποιού στην ευαισθητοποίηση των ασθενών
Η αλλαγή ορισμένων καταναλωτικών συνηθειών στους ασθενείς μπορεί να περιορίσει σημαντικά τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του φαρμάκου, εκτός από τη σωστή χρήση, για τη βέλτιστη έκβαση της υγείας.
Σε αυτήν την πτυχή, ο κοινοτικός φαρμακοποιός φυσικά έχει να παίξει σημαντικό ρόλο. Σε ό,τι αφορά το περιβάλλον, η σχέση φαρμακοποιού-ασθενούς αφορά ιδιαίτερα μια πτυχή: την ποσότητα των φαρμάκων που καταναλώνονται.
Είναι θέμα ευαισθητοποίησης του ασθενούς σχετικά με την καλή χρήση του φαρμάκου. Παρατηρούμε μάλιστα, ότι το φάρμακο με την μεγαλύτερη κατανάλωση και που συναντάμε συχνότερα στα σκουπίδια είναι η παρακεταμόλη.
Μήπως θα πρέπει να επαναξιολογήσουμε τη χρήση των αναλγητικών;