Πρώιμες εκτιμήσεις για την αποτελεσματικότητα του εποχικού εμβολίου κατά της γρίπης που απαιτεί ιατρική φροντίδα δημοσιοποίησε το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), εν μέσω αυξημένης ανησυχίας για την κυκλοφορία της νέας υποομάδας Κ του ιού της γρίπης A(H3N2), γνωστής και ως «σούπερ γρίπης».
Σύμφωνα με τη έκθεση του ECDC, η περίοδος γρίπης 2025/26 ξεκίνησε τρεις έως τέσσερις εβδομάδες νωρίτερα σε σύγκριση με τις δύο προηγούμενες χρονιές, γεγονός που αποδίδεται στη δυναμική εξάπλωση της συγκεκριμένης υποομάδας του ιού.
Παρά τις ανησυχίες για πιθανή αναντιστοιχία μεταξύ του εμβολίου και του νέου στελέχους, προκαταρκτικά δεδομένα από την πολυκεντρική μελέτη πρωτοβάθμιας περίθαλψης Vaccine Effectiveness, Burden and Impact Studies (VEBIS) δείχνουν ότι τα εποχικά εμβόλια που κυκλοφορούν στην ΕΕ προσφέρουν ουσιαστική προστασία. Η αποτελεσματικότητα έναντι της λοίμωξης από τον ιό A(H3N2) εκτιμάται ότι κυμαίνεται από 52% έως 57%.
Τα ευρήματα αυτά ενισχύουν τις συστάσεις για άμεσο εποχικό εμβολιασμό των ευάλωτων πληθυσμιακών ομάδων, προκειμένου να περιοριστούν οι επιπτώσεις της γρίπης, οι οποίες εκτιμάται ότι θα είναι σημαντικές την τρέχουσα περίοδο.
Υψηλή κυκλοφορία του ιού
Το ECDC αναφέρει ότι από τις αρχές του Δεκέμβρη παρατηρείται έντονη κυκλοφορία αναπνευστικών ιών σε ολόκληρη την ΕΕ. Σε περίπου τις μισές χώρες που υποβάλλουν στοιχεία, έχει αυξηθεί αισθητά ο αριθμός των ασθενών που προσέρχονται στην πρωτοβάθμια περίθαλψη με συμπτώματα αναπνευστικής λοίμωξης.
Η πλειονότητα των χωρών καταγράφει πλέον εκτεταμένη δραστηριότητα γρίπης χαμηλής έως μέτριας έντασης, με ανοδική τάση. Η γρίπη Α κυριαρχεί σε όλες τις περιοχές, ενώ η υποομάδα Κ του ιού A(H3N2) οδηγεί την αύξηση των κρουσμάτων τις τελευταίες εβδομάδες.
Η υψηλότερη κυκλοφορία παρατηρείται σε παιδιά ηλικίας 5–14 ετών, ενώ σε ορισμένες χώρες καταγράφεται αύξηση των νοσηλειών, κυρίως σε άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω.
Αποτελέσματα της μελέτης
Στο πλαίσιο του δικτύου I-MOVE, το ECDC αξιολόγησε δεδομένα από ασθενείς όλων των ηλικιών με οξεία αναπνευστική λοίμωξη ή γριπώδη νόσο. Συνολικά, στη μελέτη περιλήφθηκαν 866 επιβεβαιωμένα κρούσματα γρίπης και 4.165 αρνητικοί μάρτυρες, για την περίοδο από την εβδομάδα 41 έως την εβδομάδα 49 του 2025.
Σχεδόν όλα τα κρούσματα αφορούσαν γρίπη Α, με το 75% να αποδίδεται στον υπότυπο A(H3N2) και το 25% στον A(H1N1)pdm09.
Η συνολική αποτελεσματικότητα του εμβολίου εκτιμήθηκε σε:
- 44% έναντι οποιασδήποτε γρίπης
- 52% έναντι της γρίπης A(H3N2)
- 16% έναντι της γρίπης A(H1N1)pdm09
Ανά ηλικιακή ομάδα, η αποτελεσματικότητα έναντι του A(H3N2) ανήλθε σε 52% για παιδιά και εφήβους 0–17 ετών και σε 57% για ενήλικες 18–64 ετών.
Το ECDC υπογραμμίζει ότι η ακρίβεια των εκτιμήσεων παραμένει περιορισμένη σε αυτό το πρώιμο στάδιο της σεζόν, λόγω μικρού αριθμού δειγμάτων, και ότι τα ποσοστά ενδέχεται να μεταβληθούν καθώς εξελίσσεται η επιδημιολογική εικόνα και η κυριαρχία των στελεχών του ιού.
