Η δηλητηρίαση από μόλυβδο έχει πολύ σοβαρότερες επιπτώσεις στην παγκόσμια υγεία από ό,τι θεωρούνταν μέχρι σήμερα και πιθανόν να συμβάλλει σε περισσότερους από 5 εκατομμύρια θανάτους ετησίως και να συνιστά παρόμοια απειλή με εκείνη της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, σύμφωνα με έρευνα της επιστημονικής επιθεώρησης Lancet Planetary Health.
Αυτή η έρευνα, η οποία χαρακτηρίζεται προειδοποίηση, εκτιμά επίσης ότι η έκθεση σε τοξικά μέταλλα προκαλεί στα μικρά παιδιά στις αναπτυσσόμενες χώρες απώλεια, κατά μέσον όρο, σχεδόν 6 μονάδων IQ (δείκτης νοημοσύνης) για έκαστο.
Η δηλητηρίαση από μόλυβδο είναι ήδη γνωστό ότι προκαλεί μια σειρά από σοβαρά προβλήματα υγείας, κυρίως που σχετίζονται με καρδιακά νοσήματα και με την ανάπτυξη του εγκεφάλου στα μικρά παιδιά, με αποτέλεσμα να απαγορευτεί παγκοσμίως η βενζίνη με μόλυβδο.
Αλλά οι άνθρωποι μπορεί και πάλι να εκτεθούν στην ισχυρή νευροτοξίνη μέσω των τροφίμων, του εδάφους, των μαγειρικών σκευών, των καλλυντικών, των μπαταριών αυτοκινήτων μόλυβδου – οξέος και άλλων πηγών.
Οικονομολόγοι της Παγκόσμιας Τράπεζας που συνέγραψαν την έρευνα επισήμαναν ότι είναι η πρώτη που αξιολογεί τις επιπτώσεις της έκθεσης στον μόλυβδο στα καρδιακά νοσήματα και στην μείωση του δείκτη ευφυίας στις πλούσιες και αναπτυσσόμενες χώρες.
Ο επικεφαλής της έρευνας Μπγιορν Λάρσεν είπε στο AFP ότι είδε για πρώτη φορά τον τεράστιο αριθμό, ο οποίος προέκυψε από την μοντελοποίηση.
Το μοντέλο εκτιμά ότι 5,5 εκατομμύρια ενήλικες πέθαναν από καρδιακά νοσήματα το 2019 εξαιτίας της έκθεσής τους στον μόλυβδο, 90% εκ των οποίων σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Αυτός ο αριθμός είναι 6 φορές υψηλότερος από την προηγούμενη εκτίμηση και αντιπροσωπεύει σχεδόν το 30% όλων των θανάτων από καρδιαγγειακά νοσήματα, την πρώτη αιτία θανάτου παγκοσμίως.
Όπως επισημαίνει ο Λάρσεν, αυτό σημαίνει ότι η έκθεση σε μόλυβδο είναι μεγαλύτερη αιτία πρόκλησης καρδιακών νοσημάτων από ό,τι το κάπνισμα ή τα υψηλά επίπεδα χοληστερίνης.
Η έρευνα εκτιμά ακόμη ότι, σε παγκόσμιο επίπεδο, τα παιδιά κάτω των 5 ετών έχασαν συνολικά 765 εκατομμύρια μονάδες IQ εξαιτίας της δηλητηρίασης από μόλυβδο το 2019 με το 95% αυτών των απωλειών να παρατηρούνται σε αναπτυσσόμενες χώρες.
Ο αριθμός αυτός είναι σχεδόν 80% υψηλότερος σε σχέση με προηγούμενες εκτιμήσεις.
Οι ερευνητές της Παγκόσμιας Τράπεζας ανεβάζουν το οικονομικό κόστος από την έκθεση στον μόλυβδο σε 6 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2019, ανάλογο με το 7% του παγκόσμιου ΑΕΠ.
Για την ανάλυση, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν εκτιμήσεις των επιπέδων του μόλυβδου στο αίμα σε ανθρώπους σε 183 χώρες που ελήφθησαν από την μελέτη-ορόσημο του 2019 Global Burden of Disease.
Προηγούμενες έρευνες είχαν μετρήσει μόνο τις επιπτώσεις του μόλυβδου στα καρδιακά νοσήματα αναφορικά με την αυξημένη αρτηριακή πίεση.
Η νέα μελέτη όμως σύμφωνα με τον Λάρσεν, εξέτασε πολλούς άλλους τρόπους με τους οποίους ο μόλυβδος επηρεάζει την καρδιά, όπως είναι η σκλήρυνση των αρτηριών που μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλικό, προκαλώντας υψηλότερους αριθμούς.
Ο Ρόι Χάρισον, ένας ειδικός στην ατμοσφαιρική ρύπανση και στην υγεία στο πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ στη Βρετανία, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα, είπε στο AFP ότι τα συμπεράσματά της είναι ενδιαφέροντα, αλλά αβέβαια, αφού η σχέση ανάμεσα στην παρουσία μόλυβδου στο αίμα και στα καρδιακά νοσήματα βασίζεται σε έρευνα στις ΗΠΑ και αν αυτά τα συμπεράσματα μπορούν να ισχύσουν για ολόκληρο τον κόσμο είναι μεγάλο άλμα πίστης.
Ακόμη προσθέτει ότι το μοντέλο χρησιμοποίησε εκτιμήσεις και όχι εξετάσεις που αφορούν την παρουσία μόλυβδου στο αίμα σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες.
Αν τα αποτελέσματα επιβεβαιωθούν θα έχουν τεράστια σημασία για τη δημόσια υγεία, αλλά, επί του παρόντος, είναι απλά μια ενδιαφέρουσα υπόθεση.
Ο Ρίτσαρντ Φούλερ, πρόεδρος της ΜΚΟ Pure Earth, είπε ότι όταν οι έρευνες σε αναπτυσσόμενες χώρες έκαναν έλεγχο για μόλυβδο στο αίμα, εντόπισαν ως επί το πλείστων υψηλότερα επίπεδα από αυτά που εκτιμήθηκαν στη νέα μελέτη.
Από την πλευρά του, ο Λάρσεν επισήμανε ότι «είμαστε ακόμα λίγο στο σκοτάδι» αναφορικά με τις διαφορετικές πηγές μόλυβδου που συμβάλλουν στη μόλυνση του αίματος.
Ο Φούλερ σημείωσε ότι μέρος αυτού του «κομματιού του παζλ που λείπει» αποκαλύφθηκε σε μια έκθεση της Pure Earth που δημοσιεύθηκε σήμερα, η οποία ανέλυσε 5.000 δείγματα καταναλωτικών αγαθών και τροφίμων σε 25 αναπτυσσόμενες χώρες όπου βρέθηκαν υψηλά ποσοστά μόλυνσης από μόλυβδο σε μεταλλικές κατσαρόλες και τηγάνια, κεραμικά σκεύη, μπογιές, καλλυντικά και παιχνίδια.
«Ο λόγος για τον οποίο οι φτωχότερες χώρες έχουν τόσο μεγάλα ποσοστά δηλητηρίασης από μόλυβδο είναι αντικείμενα στην κουζίνα που τους δηλητηριάζουν», είπε ο Φούλερ.