Η οικολογική ευθύνη στο φαρμακείο έχει πολλά πλεονεκτήματα αφού αποτελεί ένα στοιχείο διαφοροποίησης σε μια πολύ ανταγωνιστική αγορά, ένα εργαλείο πιστότητας πελατών και ένα εργαλείο διαχείρισης, ικανό να ενώσει την ομάδα του φαρμακείου γύρω από ένα κοινωνικό έργο και μπορεί να αποδοθεί σε όλους τους τομείς της πρακτικής φαρμακείου, απομένει όμως να εφαρμοστεί αυτή η προσέγγιση.
Ο φαρμακοποιός κατέχει κύριο ρόλο στην οικολογική ευθύνη καθώς, η πολυεπίπεδη επιστημονική του γνώση βρίσκεται στο επίκεντρο της επαγγελματικής του πρακτικής και αφορά σε πολλά πεδία δράσης του φαρμακείου: επιδημιολογία, αναλυτική χημεία, τοξικολογία, μικροβιολογία, ανθρώπινες και κοινωνικές επιστήμες.
Σε κάθε έναν από αυτούς τους κλάδους, οι φαρμακοποιοί μπορούν να παρέχουν στους ασθενείς τους απαντήσεις, συμπεριλαμβάνοντας μια υπεύθυνα οικολογική προοπτική πάνω σε τομείς όπως: η επίδραση των ρύπων στις αναπνευστικές ασθένειες, στην ανάπτυξη ορισμένων χρόνιων ασθενειών ή ακόμα και στο στρες και την κατάθλιψη.
Ομοίως για τις καρκινογόνες, μεταλλαξιογόνες ή τοξικές επιδράσεις για την αναπαραγωγή ορισμένων χημικών παραγόντων ή ακόμα και για την πρόληψη, ο φαρμακοποιός βρίσκεται στο σταυροδρόμι αυτό.
Αντιμέτωπος με αυτά τα περίπλοκα θέματα, έχει τις δεξιότητες να ενημερώνει με κατανοητό και αξιόπιστο τρόπο, χωρίς να κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται ένοχοι, αλλά και να εκτονώνει το οικολογικό άγχος που κυριεύει σήμερα τους πολίτες, ιδιαίτερα τους νεότερους.
Η ανησυχία του είναι πολυθεματική, τόσο για το στοιχείο της περιβαλλοντικής υγείας, όσο και για τα ερωτήματα που σχετίζονται με την κατανάλωση φαρμάκων.
Χρόνια έκθεση, μείξη, ανταγωνισμός και αλληλεπιδράσεις μεταξύ μορίων, νανοσωματιδίων… είναι μερικές από τις ανησυχίες που συνδέονται με τον αντίκτυπο που έχει μια φαρμακευτική θεραπεία στο περιβάλλον και στην ανθρώπινη υγεία, που μπορεί να προκύψουν από τα φάρμακα ακόμη και από αυτά που χορηγούνται χωρίς ιατρική συνταγή.
Ο φαρμακοποιός οφείλει να μεταφέρει τις πληροφορίες και συμβουλές στους ασθενείς για τις προληπτικές ενέργειες που πρέπει να κάνουν στην καθημερινή τους ζωή.
Παράλληλα και η συλλογή των ληγμένων ή μη χρησιμοποιημένων φαρμάκων από το φαρμακείο, βοηθά στην πρόληψη της ρύπανσης των υπόγειων υδάτων, των ποταμών ή του εδάφους (όταν πετιούνται στη λεκάνη της τουαλέτας ή στο νεροχύτη κ.λπ.) και ως εκ τούτου προστατεύει το περιβάλλον αλλά και το ενισχύει.
Πώς να επικοινωνήσετε μέσα και έξω από το φαρμακείο, χωρίς να ρυπαίνετε το περιβάλλον;
Όλο και περισσότεροι φαρμακοποιοί συνειδητοποιούν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της πρακτικής τους.
Πολλαπλές πτυχές του φαρμακείου μπορούν να αναθεωρηθούν και να βελτιωθούν, ώστε να είναι πιο αποτελεσματικό, πιο οικονομικό, αλλά και πιο οικολογικό.
Ανάμεσά τους βρίσκουμε όλα τα εργαλεία προβολής των φαρμακοποιών.
Λιγότερο ρυπογόνος φωτισμός, λιγότερο ενεργοβόρα σήμανση, βιώσιμες συσκευασίες, βιοδιασπώμενες σακούλες… για χαμηλότερα Watt και λιγότερο άνθρακα.
Μπορεί να είναι εύκολο να ισχυριστεί κανείς ότι σέβεται την οικολογία, δεν είναι απαραίτητα εύκολη υπόθεση όμως να το κάνει πράξη.
Γιατί, η οικολογία, η βιωσιμότητα, η αειφόρος ανάπτυξη… δεν είναι κενά λόγια στα αυτιά των Ευρωπαίων καταναλωτών, ιδιαίτερα των νέων, που προτιμούν να κινούνται προς πιο πράσινες επιχειρήσεις.
Τα πρώτα βήματα
Πέρα από το ζήτημα της εικόνας, για την ίδια την επιχείρηση, η υιοθέτηση μιας οικολογικής προσέγγισης, καθιστά επίσης δυνατή την εξοικονόμηση χρημάτων, ιδίως με τη μείωση του ενεργειακού της λογαριασμού.
Τα πιο ενεργοβόρα πεδία είναι γενικά, εκτός από τη θέρμανση, ο φωτισμός (μερικές φορές έως και το 60% της κατανάλωσης ενέργειας), η σήμανση, οι πινακίδες και οι σταυροί.
Φωτισμός, πρώτος άξονας βελτίωσης
Τα περισσότερα από τα υλικά προβολής του φαρμακείου (ψηφιακές οθόνες στη βιτρίνα, πινακίδα, σταυρός φαρμακείου, πλαστικές σακούλες) καταναλώνουν ενέργεια και ρυπαίνουν το περιβάλλον.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για ορισμένα παλιά φαρμακεία, των οποίων οι σταυροί εξακολουθούν να χρησιμοποιούν φωτισμό Νέον, ο οποίος είναι ιδιαίτερα ενεργοβόρος και τοξικός.
Η αλλαγή λαμπτήρων και άλλων συστημάτων φωτισμού με λαμπτήρες χαμηλής κατανάλωσης ή λαμπτήρες LED, είναι μια «απλή» πρωτοβουλία στην οικολογική προσέγγιση κάθε φαρμακείου.
Σήμερα βρισκόμαστε περισσότερο από ποτέ, σε μια εποχή που πρέπει να διεκδικήσετε τις επιλογές σας και να είστε συνεπείς με αυτές.
Εκτός από την οικολογική πτυχή, μια τέτοια αλλαγή επιτρέπει σε μία επιχείρηση, να επιτύχει εξοικονόμηση ενέργειας από 30 έως 70%.
Εάν οι δύο επιλογές αντιπροσωπεύουν μια σημαντική επένδυση (μερικές φορές έως αρκετές εκατοντάδες ή και χιλιάδες ευρώ), το κόστος απόσβεσης και η εξοικονόμηση ενέργειας είναι αναμφισβήτητα.
Προμηθευτές και ομάδες, εταίροι στην οικολογικά υπεύθυνη προσέγγιση
Όμως οι ενέργειες δεν σταματούν εκεί. Πρέπει ήδη να εξετάσετε και τους προμηθευτές σας και να δείτε ποιοι είναι αφοσιωμένοι σε μια προσέγγιση βιώσιμης ανάπτυξης.
Αυτό είναι ένα πρώτο στάδιο επιλογής για το φαρμακείο, το οποίο μπορεί στη συνέχεια να επιλέξει συνεργάτες που σέβονται το περιβάλλον.
Περιβαλλοντικό αποτύπωμα δερμοκαλλυντικών προϊόντων
Όπως κάθε πράξη κατανάλωσης, έτσι και η χρήση ενός καλλυντικού περιέχει μια δόση βλαβερής δράσης για το περιβάλλον, που έχει ήδη επιβαρυνθεί.
Η ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων ενός καλλυντικού, είναι μία από τις προκλήσεις του οικολογικού σχεδιασμού της φροντίδας.
Για να μιλήσουμε για σωστά οικολογική παρασκευή, δε χρειάζεται παρά να μιλήσουμε μόνο για ένα βήμα.
Η κλιματική έκτακτη ανάγκη και η επείγουσα ανάγκη προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, επιβάλλουν έναν άλλο περιορισμό σε αυτήν την κατηγορία προϊόντων με στόχο να είναι όσο το δυνατόν λιγότερο επιβλαβή για το περιβάλλον στο οποίο αναπτύσσονται: αέρας, νερό, γη.
Για αυτό, τα μέσα που διαθέτει η βιομηχανία είναι πολλά: μείωση του αριθμού των συστατικών στις φόρμουλες, επιλογή συστατικών φυσικής προέλευσης, επιλογή των διαδικασιών παραγωγής που εκπέμπουν το λιγότερο CO², χρήση όσο το δυνατόν λιγότερων υλικών συσκευασίας, ελαχιστοποίηση της μεταφοράς αγαθών…
Ορισμένοι κατασκευαστές έχουν θέσει αυτές τις δεσμεύσεις ως πρότυπο που διέπει ολόκληρη την παραγωγή των προϊόντων τους σχετικά με την περιποίησης της επιδερμίδας, δίνοντας τους την ετικέτα «βιολογικό».
Η επιτακτική ανάγκη της προστασίας του περιβάλλοντος, είναι απαραίτητη σε κάθε πτυχή της διαδικασίας παραγωγής ενός προϊόντος περιποίησης δέρματος. Ιδιαίτερα στο επίπεδο της φόρμουλας, με αποφυγή συστατικών όπως σιλικόνες που είναι πολύ ρυπογόνες για το περιβάλλον, φθαλικών ενώσεων, BHA και BHT (δύο συνθετικά αντιοξειδωτικά που χρησιμοποιούνται ως συντηρητικά), parabens, triclosan, phenoxyethanol.
Γενικά πρέπει να αποφεύγονται χημικά συστατικά, όπως τα χημικά φίλτρα (οκτοκρυλένιο) που χρησιμοποιούνται σε ορισμένα αντηλιακά και να προτιμώνται χημικά συστατικά βιοδιασπώμενα κατά τουλάχιστον 70% (μετά από 28 ημέρες).
Η συσκευασία είναι μια άλλη άκρως ρυθμιζόμενη πτυχή στην ανάπτυξη βιολογικών καλλυντικών.
Οι κατασκευαστές θα πρέπει να προτιμούν ανακυκλώσιμα ή επαναχρησιμοποιήσιμα υλικά. Τα επικίνδυνα πλαστικά, τα οποία δεν μπορούν να ανακυκλωθούν ή που ρυπαίνουν στη φάση της αποδόμησής τους, όπως το πολυστυρένιο και το PVC, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη συσκευασία ενός προϊόντος με ετικέτα «βιολογικό».
Η επιλογή της γαληνικής μορφής επίσης, είναι ένα από τα μέσα για τη βελτίωση του οικολογικού σχεδιασμού ενός καλλυντικού προϊόντος.
Η επιλογή των πρώτων υλών είναι μια άλλη επιλογή, όπου σχεδόν όλες οι φόρμουλες αποτελούνται από φυσικά συστατικά.
Ένα φαρμακείο μπορεί να επιλέξει όχι μόνο οικολογικά προϊόντα που παρασκευάζονται υπεύθυνα προς το περιβάλλον, αλλά και σακούλες, συσκευασίες ή και ετικέτες, με υλικά βιοδιασπώμενα, ανακυκλώσιμα.
Οι επαναχρησιμοποιούμενες σακούλες είναι για παράδειγμα, μία από τις λύσεις που προσφέρονται στους φαρμακοποιούς.
Φυσικά, για να είναι ένα φαρμακείο οικολογικά υπεύθυνο, πρέπει το ίδιο να ισχύει και για την ομάδα που το συνθέτει.
Χρειάζεται εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση όλης της ομάδας πάνω στην οικολογία και την πράσινη ανάπτυξη.
Η νέα γενιά φαρμακοποιών ιδιαίτερα, θα πρέπει να τροφοδοτήσει αυτή τη συλλογική δυναμική υπέρ της οικολογικής μετάβασης και στο φαρμακείο.