Η πορεία προς την τεκνοποίηση για πολλά ζευγάρια δεν είναι πάντα εύκολη. Τα πρωτόκολλα της τεχνητής γονιμοποίησης (AMP) συχνά συνδυάζουν σωματική καταπόνηση, ψυχολογική πίεση και διαδοχικές εναλλαγές ελπίδας και απογοήτευσης.
Μέσα σε αυτή τη δύσκολη διαδρομή, ο φαρμακοποιός μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο συνοδοιπόρο, παρέχοντας στήριξη και καθοδήγηση.
Τι σημαίνει υπογονιμότητα;
Ένα ζευγάρι θεωρείται υπογόνιμο όταν δεν έχει επιτευχθεί εγκυμοσύνη έπειτα από 12 μήνες τακτικών σεξουαλικών επαφών χωρίς προφυλάξεις.
📌 Στατιστικά:
- 19 στα 100 ζευγάρια χρειάζονται >1 χρόνο για σύλληψη
- 10 στα 100 δεν θα καταφέρουν να τεκνοποιήσουν ούτε στα 2 χρόνια
Με το πέρασμα του χρόνου, η πίεση μεγαλώνει, επηρεάζοντας αρνητικά την ποιότητα ζωής.
Παράγοντες που επηρεάζουν τη γονιμότητα
👩 Γυναίκες
- Η ηλικία: μετά τα 35 η γονιμότητα μειώνεται σημαντικά.
- Παράγοντες όπως: παχυσαρκία, πολυκυστικές ωοθήκες, θυρεοειδοπάθειες.
👨 Άνδρες
- Ηλικιακή μείωση σε μικρότερο βαθμό.
- Αρνητικοί παράγοντες: έκθεση σε θερμότητα, ακτινοβολία, φυτοφάρμακα.
🌍 Κοινά για τα δύο φύλα
- Κάπνισμα
- Υπερβολικό αλκοόλ
- Ναρκωτικά
- Στρεσογόνος τρόπος ζωής
Πώς διερευνάται η υπογονιμότητα
Η υπογονιμότητα δεν εμφανίζει εμφανή συμπτώματα. Η διερεύνηση ξεκινά μετά από αποτυχημένες προσπάθειες σύλληψης.
🔹 Στους άνδρες: ιατρικό ιστορικό, σπερμοδιάγραμμα, υπερηχογράφημα όρχεων, ορμονικός έλεγχος.
🔹 Στις γυναίκες: γυναικολογικός έλεγχος, υπέρηχος, υστεροσαλπιγγογραφία, αιματολογικές, θυρεοειδής, βιοψία μήτρας.
🔹 Και για τα ζευγάρια: test Hühner, λοιμώδη νοσήματα, γενετικές εξετάσεις.
Υπογονιμότητα μέσα από τα μάτια των ασθενών
Η ανακοίνωση της διάγνωσης είναι βαρύ πλήγμα.
- Οι άνδρες συχνά αμφισβητούν τον ανδρισμό τους.
- Οι γυναίκες αισθάνονται μειωμένη αυτοεκτίμηση.
- Το άγχος και οι περιορισμοί της θεραπείας φθείρουν την οικειότητα στο ζευγάρι.
💡 Tip προς τους ασθενείς: Ενθαρρύνετε δραστηριότητες που φέρνουν χαρά, νέους στόχους και ψυχολογική ανάταση. Η ψυχολογική υποστήριξη είναι κρίσιμη.
Ο ρόλος του φαρμακοποιού
Ο φαρμακοποιός δεν είναι απλά ο προμηθευτής των φαρμάκων. Είναι εκπαιδευτής, υποστηρικτής και σύμβουλος:
- Βεβαιώνει ότι οι ασθενείς κατανοούν τη θεραπεία τους.
- Εκπαιδεύει στη σωστή χορήγηση ενέσεων: τεχνική, σωστό σημείο (κοιλιά ή μηρός), αποστείρωση, ώρα χορήγησης.
- Προσφέρει πρακτικές λύσεις (π.χ. εξοπλισμός στο φαρμακείο, ή σύσταση νοσηλευτή όταν χρειάζεται).
- Υπογραμμίζει τη σημασία του υγιεινού τρόπου ζωής (διατροφή, αποχή από κάπνισμα/αλκοόλ).
Στόχος: Να δώσει στους ασθενείς την αίσθηση ασφάλειας και ελέγχου.
Από τον ΝΙΚΟΛΑΟ ΜΑΝΕΤΑ, Φαρμακοποιό, MSc – International Health Management