Ο Γαλλικός Εθνικός Οργανισμός για την Ασφάλεια των Φαρμάκων και των Προϊόντων Υγείας (ANSM) επαναλαμβάνει τη σύστασή του για αποφυγή λήψης ιβουπροφαίνης ή κετοπροφαίνης ως θεραπεία πρώτης γραμμής για τις χειμερινές λοιμώξεις. Αυτά τα ΜΣΑΦ μπορούν να καλύψουν ή ακόμη και να επιδεινώσουν βακτηριακές λοιμώξεις. Τα τελευταία δεδομένα φαρμακοεπαγρύπνησης είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά.
«Σε περιπτώσεις πυρετού ή πόνου που σχετίζεται με χειμερινή λοίμωξη (πονόλαιμο, βρογχίτιδα, λοίμωξη του αυτιού κ.λπ.), τα ΜΣΑΦ όπως η ιβουπροφαίνη ή η κετοπροφαίνη μπορούν να καλύψουν τα συμπτώματα μιας βακτηριακής λοίμωξης (στρεπτόκοκκος, πνευμονιόκοκκος) και να καθυστερήσουν την κατάλληλη θεραπεία. Η παρακεταμόλη πρέπει πάντα να αποτελεί τη θεραπεία πρώτης γραμμής». Αυτό το μήνυμα, που επανέλαβε σήμερα η Γαλλική Εθνική Υπηρεσία για την Ασφάλεια των Φαρμάκων και των Προϊόντων Υγείας (ANSM), δεν είναι καθόλου ασήμαντο. Και δυστυχώς, δεν λαμβάνεται πάντα υπόψη. Ως αποτέλεσμα, αναφέρονται τακτικά περιπτώσεις σοβαρών βακτηριακών λοιμώξεων στο πλαίσιο της χρήσης ΜΣΑΦ κατά τη διάρκεια ενός λοιμώδους επεισοδίου.
Επιπλέον, τα δεδομένα από την τελευταία έκθεση φαρμακοεπαγρύπνησης είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά, λόγω της σοβαρότητας των κλινικών παρουσιάσεων, του αριθμού των αναφερόμενων κρουσμάτων και του τύπου του πληθυσμού που επηρεάζεται (παιδιά και νεαροί ενήλικες χωρίς παράγοντες κινδύνου), ειδικά δεδομένου του πλαισίου της μείωσης των πωλήσεων ΜΣΑΦ.
Σύμφωνα με την έκθεση αυτή, μεταξύ 1ης Ιανουαρίου 2019 και 30ής Ιουνίου 2023, αναφέρθηκαν 162 σοβαρά κρούσματα βακτηριακών λοιμώξεων στη Γαλλία με ιβουπροφαίνη και 54 με κετοπροφαίνη. Δώδεκα άνθρωποι πέθαναν, συμπεριλαμβανομένων υγιών παιδιών και νεαρών ενηλίκων.
Η έκθεση, η οποία επικεντρώθηκε αποκλειστικά στις διεισδυτικές στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις που σχετίζονται με τη χρήση ΜΣΑΦ, δίνει έμφαση στη σοβαρότητα των κλινικών εκδηλώσεων. Για την ιβουπροφαίνη, από τους 63 ασθενείς που ανέπτυξαν διεισδυτική στρεπτοκοκκική λοίμωξη ενώ λάμβαναν ΜΣΑΦ, το 14% απεβίωσε (9 ασθενείς, συμπεριλαμβανομένων 5 παιδιών), το 38% εμφάνισε απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις και το 5% υπέστη μακροπρόθεσμες συνέπειες. Η ιβουπροφαίνη ελήφθη χωρίς ιατρική συνταγή στο 43% των περιπτώσεων και συνταγογραφήθηκε στο 57%, μερικές φορές σε συνδυασμό με αντιβιοτικά. Η μέση διάρκεια της θεραπείας ήταν σύντομη (3 ημέρες), υπογραμμίζοντας ότι ακόμη και η περιστασιακή χρήση αρκεί για να αυξήσει τον κίνδυνο.
Όσον αφορά την κετοπροφαίνη, η έκθεση επισημαίνει ότι έχουν υπάρξει σοβαρές περιπτώσεις στρεπτοκοκκικής λοίμωξης, αλλά αποκλειστικά σε ενήλικες. Από τις 16 περιπτώσεις, το 18% των ασθενών απεβίωσε (3 ασθενείς), το 18% είχε απειλητική για τη ζωή πρόγνωση και το 6% υπέστη χρόνιες επιπτώσεις. Σε αντίθεση με την ιβουπροφαίνη, η κετοπροφαίνη σπάνια συνταγογραφήθηκε για τη θεραπεία του πυρετού, αλλά μάλλον για τη θεραπεία μετατραυματικού πόνου ή πόνου στις αρθρώσεις, χωρίς ταυτόχρονη αντιβιοτική θεραπεία.
Τελικά, αυτά τα δεδομένα επιβεβαιώνουν ότι η χρήση ΜΣΑΦ — ιβουπροφαίνη, κετοπροφαίνη και ενδεχομένως φαινοπροφαίνη — σε περίπτωση πυρετού και μη ρευματολογικού πόνου, αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για την επιδείνωση των στρεπτοκοκκικών λοιμώξεων, ακόμη και κατά τη διάρκεια σύντομων θεραπειών, ακόμη και σε συνδυασμό με αντιβιοτική θεραπεία.
Δεν πρόκειται απλώς για περίπτωση συγκάλυψης συμπτωμάτων, όπως συχνά υποστηρίζεται, αλλά μάλλον για μια εγγενή επίδραση των ΜΣΑΦ που προάγει τη βακτηριακή διασπορά. «Σε ένα πλαίσιο αναζωπύρωσης των διεισδυτικών στρεπτοκοκκικών λοιμώξεων ομάδας Α στην Ευρώπη, αυτά τα αποτελέσματα απαιτούν αυξημένη επαγρύπνηση, βελτιωμένη ενημέρωση για τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθενείς, καθώς και αυστηρή ρύθμιση των πρακτικών συνταγογράφησης και χορήγησης», τονίζουν οι συντάκτες της έκθεσης.
Το ANSM υπενθυμίζει στους φαρμακοποιούς τις ακόλουθες συστάσεις:
– Προτείνετε την παρακεταμόλη ως θεραπεία πρώτης γραμμής για τον πυρετό ή τον πόνο και υπενθυμίστε στους ασθενείς τη συνιστώμενη δοσολογία (τη χαμηλότερη δυνατή δόση για τη μικρότερη δυνατή διάρκεια).
– Η αυτοθεραπεία με ΜΣΑΦ δεν συνιστάται σε περιπτώσεις γριπώδους συνδρόμου, ανεμοβλογιάς ή ΩΡΛ λοίμωξης.
– Ενημερώστε τους ασθενείς ότι τα ΜΣΑΦ μπορούν να καλύψουν τα συμπτώματα μιας λοίμωξης, οδηγώντας σε κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών και καθυστερημένης θεραπείας.
– Υπενθυμίστε στους ασθενείς να συμβουλευτούν γιατρό εάν ο πυρετός ή ο πόνος επιδεινωθούν ή εάν αυτά τα συμπτώματα επιμένουν σε ενήλικες για περισσότερο από 3 ημέρες σε περίπτωση πυρετού και 5 ημέρες σε περίπτωση πόνου, και σε μικρότερα χρονικά διαστήματα σε παιδιά σε ορισμένες περιπτώσεις.
Πηγή: lequotidiendupharmacien.fr