Ο διαβήτης, ως μία πολύπλοκη μεταβολική διαταραχή, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στον χειρισμό του και στη χορήγηση θεραπείας.
Ο διαβητικός ασθενής επιβάλλεται να συμβουλεύεται συχνά τον γιατρό και τον φαρμακοποιό του.
Κατηγορίες Αντιδιαβητικών φαρμάκων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση του διαβήτη τύπου 2:
– Φάρμακα που αυξάνουν την ευαισθησία στην ινσουλίνη (διγουανίδια: μετφορμίνη και συνδυασμοί)
– Φάρμακα που διεγείρουν την έκκριση ινσουλίνης (σουλφοναμίδια: γλιβενκλαμίδη – γλιπιζίδη – γλιμπενεσία, γλυκλαζίδη – διαμικρόνη, γλιμεπιρίδη – ρεπαγλινίδη), αναστολείς της αλφαγλυκοσιδάσης (ακαρβόζη), κρεκτινομιμητικά (αναστολείς της διπεπτιδυλπεπτιδάσης -4 ή γλιπτίνες: σαξαγλιπτίνη, σιταγλιπτίνη)
– Ινσουλίνες
– Διεγερτικά αποβολής γλυκόζης στα ούρα (αναστολείς SGLT2 ή γλιφλοζίνες): δαπαγλιφλοζίνη
Θεραπευτικά σχήματα
Σύμφωνα με τα πρωτόκολλα, συνίσταται η χρήση, εκτός αν αντενδείκνυται, μετφορμίνης ως θεραπεία πρώτης γραμμής.
Ενδείκνυται μόλις η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη υπερβεί το 6,5%. Η μετφορμίνη μπορεί να προκαλέσει σημαντική απώλεια βάρους στους ηλικιωμένους, απαιτώντας τη διακοπή της.
Εάν η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη παραμένει πάνω από 7%, συνιστάται συνδυασμός μετφορμίνης + σουλφονυλουρίας.
Στη συνέχεια, τα προτεινόμενα σχήματα αντιπροσωπεύονται από τριπλές θεραπείες: μετφορμίνη + σουλφονυλουρία + αναστολέας DPP4, μετφορμίνη + σουλφοναμίδη + αναστολέας άλφα γλυκοσιδάσης, μετφορμίνη + σουλφοναμίδη + ανάλογο GLP-1, μετφορμίνη + σουλφοναμίδη + ινσουλίνη.
Ένας συνδυασμός δεύτερης γραμμής είναι: μετφορμίνη + αναστολέας DPP4, ο οποίος δεν εκθέτει σε υπογλυκαιμικό κίνδυνο, και συνδυασμός αγωνιστών μετφορμίνης + GLP-1, κατά προτίμηση σε παχύσαρκους ασθενείς ή σε ασθενείς που διατρέχουν κίνδυνο δευτεροπαθούς καρδιοπάθειας.
Τέλος, σε έναν ασθενή παχύσαρκο και με σοβαρές υπεργλυκαιμίες (γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη άνω του 10%) μπορεί να ξεκινήσει εξαρχής η θεραπεία με ινσουλίνη.
Υποστήριξη του ασθενή
Ψυχολογική επίδραση
Η διάγνωση επιφέρει πολλούς περιορισμούς: διατροφικούς, φαρμακευτική αγωγή και “δια βίου” παρακολούθηση …
Ο ασθενής συνειδητοποιεί ότι έχει μια χρόνια ασθένεια η οποία, αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά, προκαλεί σοβαρές επιπλοκές. Η μετάβαση στην ινσουλίνη πάντα προκαλεί φόβο.
Τι να πείτε στους ασθενείς σας
Σε όλα τα στάδια της νόσου, η σωματική δραστηριότητα, ακόμη και η μέτρια απώλεια βάρους (5 έως 10%) και μια δίαιτα λιγότερο πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά, βελτιώνουν τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα.
Μελέτες δείχνουν ότι ο ασθενής είναι πολύ πιο προσεκτικός στους κανόνες υγιεινής και διατροφής και στη θεραπεία του, όταν η οικογένειά του ή οι γύρω του εμπλέκονται στην αλλαγή του τρόπου ζωής του.
– Ενθαρρύνετε τη διακοπή του καπνίσματος, την παρακολούθηση και τον έλεγχο άλλων καρδιαγγειακών παραγόντων κινδύνου (υπέρταση, υπερχοληστερολαιμία κ.λπ.).
– Φυσική δραστηριότητα: πρέπει να προσαρμοστεί στην καθημερινότητα του ασθενούς, να αρχίσει σταδιακά και να αυξάνεται ιδανικά σε 3-3,5 ώρες την εβδομάδα. Σε περίπτωση θεραπείας με ινσουλίνη αλλά και σουλφονυλουρία ή γλινίδη, η έντονη αθλητική δραστηριότητα, ενέχει τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας.
– Φαγητό: 3 κύρια γεύματα την ημέρα. Περιορίστε τα κορεσμένα λιπαρά (λιπαρά κρέατα, τυριά, σάλτσες κ.λπ.).
Μην στερείστε αμυλούχα τρόφιμα και προτιμήστε εκείνα που είναι πλούσια σε φυτικές ίνες (όσπρια, δημητριακά ολικής αλέσεως κ.λπ.) που επιβραδύνουν τη διέλευση των υδατανθράκων στο αίμα.
Καταναλώστε λαχανικά και ένα φρούτο στο τέλος κάθε γεύματος. Αποφύγετε τα γρήγορα μεταβολιζόμενα σάκχαρα (γλυκά κλπ.), ειδικά ενδιάμεσα από τα γεύματα (αιχμή γλυκαιμίας).
– Παρακολούθηση: εκτός από τον διαβήτη, προγραμματίστε μια ετήσια επίσκεψη στον οφθαλμίατρο και στον οδοντίατρο.
– Συνιστάται ο εμβολιασμός κατά της γρίπης. Βεβαιωθείτε ότι ο εμβολιασμός για τον τέτανο έχει πραγματοποιηθεί και έχει γίνει επαναληπτική δόση εφόσον χρειάζεται.
– Διαχείριση της υπογλυκαιμίας: Στην ινσουλίνη, τη ρεπαγλινίδη και τη σουλφονυλουρία, η υπογλυκαιμία είναι πιο συχνή όταν αυτές οι θεραπείες συνδυάζονται με γλιπτίνες ή ανάλογα GLP-1.
Παράγοντες κινδύνου είναι ένα ανεπαρκές γεύμα, η παράλειψη ενός γεύματος, ασυνήθιστη σωματική δραστηριότητα, κατανάλωση αλκοόλ μαζί με ινσουλίνη ή οξύς αλκοολισμός, ενώ σε σουλφονυλουρία ή ρεπαγλινίδη, λάθη στην προσαρμογή των δόσεων ινσουλίνης.
Σε περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων (εφίδρωση, ωχρότητα, ακαταμάχητη παρόρμηση, τρόμος, ταχυκαρδία κ.λπ.), πραγματοποιήστε γλυκαιμικό έλεγχο, καταναλώστε 15 g υδατανθράκων (15 ml μέλι ή 150 ml ζαχαρούχου ποτού) και επαναλάβετε τον έλεγχο μετά από 15 λεπτά (απαιτείται ιατρική συμβουλή εάν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα δεν αυξηθούν).
– Αυτοπαρακολούθηση της γλυκόζης στο αίμα. Συνιστάται σε ασθενείς που λαμβάνουν ινσουλίνη (ή εκείνους στους οποίους εξετάζεται η ινσουλίνη), σουλφονυλουρία ή γλινίδη, ή σε περιπτώσεις ανισορροπίας διαβήτη.
Μην ξεχάσετε να συστήσετε σε αυτούς τους ασθενείς!
– Τον ετήσιο εμβολιασμό κατά της γρίπης (και να ελέγξετε την κατάσταση του εμβολιασμού κατά του πνευμονιόκοκκου)
– Να σταματήσουν το κάπνισμα (επιτακτική ανάγκη) διότι ο διαβήτης αυξάνει την τοξικότητα του καπνού στο καρδιαγγειακό σύστημα.
