Μια ομάδα από τη Βαρκελώνη ανακάλυψε ότι δύο υπάρχοντα φάρμακα μπορούν να αντιστρέψουν με ασφάλεια τη συσσώρευση λίπους στο ήπαρ σε περιπτώσεις MASLD ( Metabolic Dysfunction-Associated Steatotic Liver Disease).
Ο συνδυασμός στοχεύει σε πολλαπλές οδούς, αλλάζοντας ενδεχομένως τη θεραπεία για το λιπώδες ήπαρ και τους σχετικούς καρδιακούς κινδύνους.
Η στεατοτική ηπατική νόσος που σχετίζεται με μεταβολική δυσλειτουργία είναι σήμερα η πιο διαδεδομένη ηπατική διαταραχή παγκοσμίως, επηρεάζοντας περίπου έναν στους τρεις ενήλικες. Εμφανίζεται όταν υπερβολικό λίπος συσσωρεύεται μέσα στα ηπατικά κύτταρα, οδηγώντας σε σοβαρή ηπατική βλάβη.
Ποια είναι τα δύο φάρμακα που μείωσαν σημαντικά το ηπατικό λίπος
Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Βαρκελώνης έχουν τώρα βρει μια πολλά υποσχόμενη προσέγγιση που θα μπορούσε να αλλάξει τον τρόπο θεραπείας αυτής της πάθησης. Η μελέτη τους, που δημοσιεύθηκε στο Pharmacological Research, αναφέρει ότι δύο υπάρχοντα φάρμακα, το pemafibrate και το telmisartan, μείωσαν σημαντικά τη συσσώρευση λίπους σε ζωικά μοντέλα μεταβολικής ηπατικής νόσου.
Τα ευρήματα υποδηλώνουν επίσης ότι η συνδυασμένη χρήση αυτών των φαρμάκων θα μπορούσε να ανακουφίσει τη ηπατική βλάβη, μειώνοντας παράλληλα τις σχετικές καρδιακές και αγγειακές επιπλοκές. Δεδομένου ότι οι διαθέσιμες θεραπείες για αυτή την ασθένεια παραμένουν πολύ περιορισμένες, τα αποτελέσματα υποδεικνύουν μια πιθανώς ασφαλέστερη και αποτελεσματικό
Λίγα λόγια από την επικεφαλής της μελέτης
«Έχουμε επικεντρωθεί σε αυτές τις φάσεις με στόχο να αποτρέψουμε την εξέλιξη της νόσου σε πιο σοβαρά στάδια. Ωστόσο, για να χρησιμοποιηθεί ένα φάρμακο σε αυτά τα πρώιμα στάδια, πρέπει να έχει καλό προφίλ ασφάλειας στους ανθρώπους», εξηγεί η Marta Alegret. «Γι’ αυτό μελετήσαμε φάρμακα που ήδη κυκλοφορούν στην αγορά για άλλες παθολογίες, τα οποία έχουν αποδειχθεί πολύ ασφαλή και θα μπορούσαν να έχουν πιθανό όφελος στη θεραπεία της MASLD», προσθέτει.
Σε αυτή τη μελέτη, η ομάδα αξιολόγησε το δυναμικό δύο εγκεκριμένων φαρμάκων, που χορηγήθηκαν ξεχωριστά και μαζί: ενός υπολιπιδαιμικού παράγοντα (πεμαφιμπράτη) και ενός αντιυπερτασικού φαρμάκου (τελμισαρτάνη). Το πρώτο διατίθεται στην αγορά μόνο στην Ιαπωνία, ενώ το δεύτερο χρησιμοποιείται ευρέως για την υψηλή αρτηριακή πίεση. Και τα δύο συνταγογραφούνται για τη μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου. «Η θνησιμότητα από καρδιαγγειακά αίτια είναι σημαντική σε ασθενείς με MASLD και συχνά αυτοί οι ασθενείς έχουν και τους δύο αυτούς παράγοντες κινδύνου», τονίζει η Alegret.
«Τα τελευταία χρόνια, τα ζεβράκια έχουν αναδειχθεί ως ένα ενδιαφέρον εναλλακτικό μοντέλο που διευκολύνει τη μελέτη της παθοφυσιολογίας της MASLD και την αξιολόγηση των θεραπειών. Πρόκειται για απλούστερα και φθηνότερα μοντέλα που επιτρέπουν την ταχύτερη απόκτηση αποτελεσμάτων και τα οποία, αν και δεν είναι πανομοιότυπα με τον άνθρωπο, έχουν μεταβολισμό υδατανθράκων/λιπιδίων και ηπατική φυσιολογία παρόμοια με εκείνα των θηλαστικών», λέει ο καθηγητής της UB.
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο συνδυασμός των δύο φαρμάκων αντιστρέφει τη συσσώρευση λίπους στο ήπαρ που προκαλείται από μια διατροφή πλούσια σε λίπος και φρουκτόζη. Επιπλέον, στο μοντέλο αρουραίων, η συνδυασμένη χορήγηση μισής δόσης πεμαφιμπράτης και μισής δόσης τελμισαρτάνης αποδείχθηκε εξίσου αποτελεσματική με την πλήρη δόση οποιουδήποτε από τα δύο φάρμακα στη μείωση της συσσώρευσης λίπους. «Η συνδυαστική θεραπεία με φάρμακα που δρουν σε διαφορετικές παθογόνες οδούς μπορεί να είναι μια καλύτερη στρατηγική από τη μονοθεραπεία, χάρη στα πιθανά συνεργιστικά αποτελέσματα και τη μειωμένη τοξικότητα που σχετίζεται με τη χρήση χαμηλότερων δόσεων κάθε φαρμάκου», επισημαίνει η Alegret.
Ο συνδυασμός αυτών των δύο φαρμάκων θα ήταν ευεργετικός όχι μόνο για τις ηπατικές παθήσεις, αλλά και επειδή «μειώνει την αρτηριακή πίεση και τα επίπεδα χοληστερόλης, και όλα αυτά θα είχαν ως αποτέλεσμα χαμηλότερο καρδιαγγειακό κίνδυνο», τονίζει.
Διαφορετικοί μηχανισμοί μείωσης των λιπιδίων
Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι κάθε φάρμακο δρα με διαφορετικούς μηχανισμούς και περιγράφει, για πρώτη φορά, τον βασικό ρόλο της πρωτεΐνης PCK1 στη μείωση των ηπατικών λιπιδίων που προέρχεται από την τελμισαρτάνη. «Η τελμισαρτάνη είναι ένα φάρμακο που έχει χρησιμοποιηθεί σε άλλα μοντέλα MASLD, αλλά κυρίως σε πιο προχωρημένα στάδια της νόσου, και τα ευεργετικά του αποτελέσματα έχουν αποδοθεί κυρίως στις αντιφλεγμονώδεις και αντι-ινωτικές του ιδιότητες. Ωστόσο, στα αρχικά στάδια της νόσου δεν υπάρχει ακόμη φλεγμονή ή ίνωση, αλλά μόνο συσσώρευση λιπιδίων», εξηγεί ο ερευνητής.
Οι ερευνητές έχουν πλέον διαπιστώσει ότι η ποσότητα της πρωτεΐνης PCK1 στο ήπαρ των ζώων με MASLD ήταν μειωμένη και ότι η θεραπεία με τελμισαρτάνη αποκατέστησε τα επίπεδά της στο φυσιολογικό. «Αυτή η αύξηση της PCK1 εκτρέπει τη ροή των μεταβολιτών από τη σύνθεση λιπιδίων στη σύνθεση γλυκόζης. Αυτή η αύξηση της παραγωγής γλυκόζης θα μπορούσε να είναι αρνητική εάν η γλυκόζη εξάγονταν και συσσωρευόταν στο αίμα, καθώς θα μπορούσε να οδηγήσει σε διαβήτη, αλλά έχουμε παρατηρήσει ότι αυτό δεν συμβαίνει», λέει ο καθηγητής της UB.
Ακόμα μακριά από την κλινική εφαρμογή
Παρά τα πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα, οι ερευνητές επισημαίνουν ότι, καθώς πρόκειται για μελέτη που χρησιμοποιεί ζωικά μοντέλα, απέχουν ακόμα πολύ από τους ασθενείς. «Για να μεταφραστεί σε θεραπεία για ασθενείς με MASLD, θα χρειαστούν κλινικές μελέτες που θα δείξουν ότι τα οφέλη που παρατηρήθηκαν στα ζωικά μοντέλα εμφανίζονται και στους ανθρώπους», λέει ο Alegret.
Σε κάθε περίπτωση, τα αποτελέσματα εγείρουν νέα ερωτήματα, όπως το αν τα φάρμακα θα είναι εξίσου αποτελεσματικά σε πιο προχωρημένα στάδια της νόσου, όταν υπάρχει ίνωση. Ως εκ τούτου, η ερευνητική ομάδα εργάζεται ήδη σε νέες μελέτες σε ζωικά μοντέλα ηπατικής ίνωσης που προκαλείται από τη διατροφή. «Επιπλέον, θα αναπτύξουμε ένα διπλό μοντέλο που θα περιλαμβάνει ηπατική ίνωση και καρδιαγγειακή νόσο, για να δούμε αν η ευεργετική δράση παρατηρείται όχι μόνο στο ήπαρ, αλλά και στη μείωση της αθηροσκλήρωσης», καταλήγει.
Πηγή: sciencedaily.com
