Εκτός από το απαραίτητο kit πρώτων βοηθειών, οι ασθενείς με χρόνιες παθολογίες είναι σημαντικό να προετοιμάζονται σωστά πριν τις διακοπές τους, ειδικά όταν πρόκειται να ταξιδέψουν στο εξωτερικό.
Μάθετε για τις απαραίτητες ενέργειες προετοιμασίας των ασθενών σας λίγο πριν φύγουν, αλλά και τα σημεία προσοχής κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών, ανάλογα με την παθολογία τους.
Ταξίδι στο εξωτερικό
Το ταξίδι στο εξωτερικό απαιτεί ιδιαίτερη προετοιμασία, ειδικά όταν υπάρχει μια χρόνια πάθηση και όταν πραγματοποιείται σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, απαραίτητη κρίνεται η έκδοση ευρωπαϊκής κάρτας ασφάλισης ασθένειας, η έκδοση της οποίας είναι πολύ εύκολη και η διαδικασία διενεργείται ηλεκτρονικά.
Σε περίπτωση που ο ταξιδιώτης είναι ιδιωτικά ασφαλισμένος, καλό είναι να γνωρίζει τις παροχές που καλύπτει η ασφάλειά του στην χώρα προορισμού, καθώς η περίθαλψη στο εξωτερικό μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα ακριβή.
Στους πολίτες των 27 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την Ισλανδία, την Ελβετία και το Λιχτενστάιν, η ευρωπαϊκή κάρτα ασφάλισης εξασφαλίζει ισότιμη πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες υγείας με αυτές των μόνιμων πολιτών.
Άλλα σημαντικά στοιχεία που αφορούν ειδικά τη νόσο και θα πρέπει να έχει μαζί του ο ασθενής: η διαβητική κάρτα που προσφέρει επιπλέον προνόμια, οι αριθμοί κλήσης σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, αλλά και λίστα με τα κοντινά νοσοκομεία στον τόπο διαμονής, για άμεση παροχή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης αν χρειαστεί.
Προγραμματισμός επίσκεψης στον γιατρό
Παροτρύνετε τους ασθενείς σας να προγραμματίσουν μια επίσκεψη στον γιατρό τους, πριν φύγουν διακοπές.
Αναλόγως με την παθολογία (καρδιακή ανεπάρκεια, επιληψία, διαβήτης, αναπνευστική ανεπάρκεια κ.λπ.), ο γιατρός θα αποφασίσει αν ένας προορισμός είναι κατάλληλος ή όχι.
Ακόμη, θα ενημερώσει τον ασθενή αν πρέπει να γίνει κάποιος απαραίτητος εμβολιασμός κατάλληλος για τον προορισμό, αν πρέπει να προσαρμόσει τη θεραπεία και εάν κριθεί απαραίτητο θα συμβουλεύσει για την προμήθεια ειδικών καλτσών διαβαθμισμένης συμπίεσης (πολύωρα ταξίδια – αναλόγως την παθολογία).
Ταξίδι με αεροπλάνο
Υπενθυμίστε στους ασθενείς σας ότι πρέπει να φέρουν όλα τα απαραίτητα έγγραφα, καθώς και την φαρμακευτική αγωγή τους με τυχόν εξοπλισμό που πρέπει να την συνοδεύει στις χειραποσκευές τους.
Βελόνες, αναλώσιμα, μετρητές σακχάρου, πιεσόμετρο και οτιδήποτε άλλο είναι απαραίτητο για την απρόσκοπτη λήψη της φαρμακευτικής αγωγής, καλό είναι να μεταφέρεται από τον ίδιο τον ασθενή, ελαχιστοποιώντας την πιθανότητα απώλειας.
Ο ασθενής με διαβήτη
Για τους ασθενείς με διαβήτη, είναι απαραίτητο:
- Να έχουν πάντα μαζί τους κάτι γλυκό (σε περίπτωση υπογλυκαιμίας) αλλά και υγρά για ενυδάτωση.
- Για προορισμούς με διαφορά ώρας άνω των 3 ωρών, να γίνεται εκ των προτέρων προσαρμογή της θεραπείας (δίαιτα, φαρμακευτική αγωγή ή / και ενέσεις), με τη συμβουλή του γιατρού. Η από του στόματος θεραπεία μπορεί επίσης να προσαρμοστεί σε περίπτωση jet lag όπου υπάρχει αυξημένος κίνδυνος υπογλυκαιμίας σε περίπτωση λήψης αντιδιαβητικών φαρμάκων σε μικρό χρονικό διάστημα.
- Να μην αλλάξουν την ώρα, μέχρι το πρώτο γεύμα στη χώρα άφιξης.
- Σε περίπτωση ναυτίας κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, θα πρέπει να προσέξουν πολύ, καθώς δεν θα μπορούν να γευματίσουν κανονικά.
- Να παρακολουθούν συχνότερα το σάκχαρο τους στο αίμα καθώς η απότομη αλλαγή των διατροφικών συνηθειών, οι αλλαγές στη σωματική δραστηριότητα, η μεταφορά βαρέων αποσκευών και ο παράγοντας της θερμότητας (αυξάνει τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας λόγω της ταχύτερης απορρόφησης ινσουλίνης), επηρεάζουν τα επίπεδα σακχάρου και απαιτούν από τους ασθενείς να βρίσκονται σε εγρήγορση.
- Ο διαβήτης είναι μια πάθηση που μειώνει την ευαισθησία στον πόνο, οπότε, απαιτείται τακτική παρακολούθηση των κάτω άκρων τα οποία είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα. Οι ασθενείς οφείλουν να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί όταν περπατούν ξυπόλητοι στην παραλία, στην καυτή άμμο, να προσέχουν ανωμαλίες του εδάφους σε περίπτωση πεζοπορίας και τυχόν φουσκάλες που δημιουργούνται στα πόδια από την τριβή των παπουτσιών.
- Για τους χρήστες αντλίας ινσουλίνης, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ο προγραμματισμός της σε περίπτωση jet lag και η πιθανή αντικατάστασή της με τη χρήση των παραδοσιακών ενέσεων, αν συμβεί κάποιο απρόβλεπτο γεγονός. συνεπώς, θα πρέπει να έχουν μαζί τους τον απαραίτητο εξοπλισμό όπως ιατρικό πιστοποιητικό, αναλώσιμα και μπαταρίες κ.λπ. και πριν από το σημείο ελέγχου, πρέπει να γίνεται αποσύνδεση της συσκευής κατά τη διέλευση ή ενημέρωση του υπευθύνου ασφαλείας για την ύπαρξή της.
Ο ασθενής με καρδιαγγειακή νόσο
Οι συμβουλές προς τον ασθενή με καρδιαγγειακή νόσο, για την περίοδο των διακοπών, περιλαμβάνουν τα εξής:
- Προσοχή σε πιθανές αλλαγές στη διατροφή και ιδιαίτερα στην υπερβολική κατανάλωση αλατιού, το οποίο μπορεί να μην είναι εμφανές σε μερικά τρόφιμα.
- Αν το ταξίδι είναι πολύωρο, ασχέτως του μέσου μεταφοράς, υπάρχει ο κίνδυνος φλεβικής θρόμβωσης λόγω παρατεταμένης ακινησίας, οπότε, συστήστε στους ασθενείς την προμήθεια ειδικών καλτσών διαβαθμισμένης συμπίεσης πριν το ταξίδι και τακτικό περπάτημα σε συχνά χρονικά διαστήματα. Σημαντικό να σημειωθεί, πως καταστάσεις όπως η παχυσαρκία, η ηλικία, η αντισύλληψη, η πρόσφατη χειρουργική επέμβαση, ο καρκίνος, η θρομβοεμβολική νόσος και η εγκυμοσύνη, είναι παράγοντες αύξησης του κινδύνου φλεβικής θρόμβωσης.
- Κατά τη διάρκεια των διακοπών, η σωματική δραστηριότητα ορισμένων ασθενών μπορεί να αυξηθεί, γι’ αυτό και αναλόγως την παθολογία, θα πρέπει να προετοιμάζονται σωστά και να καταναλώνουν πολλά υγρά.
- Για τον τακτικό έλεγχο της αρτηριακής πίεσης, παροτρύνετε τους ασθενείς να έχουν μαζί τους το πιεσόμετρό τους ή διακριτικές συσκευές αυτομέτρησης, ιδανικές για τέτοιες περιπτώσεις, που υπάρχουν στην αγορά και δεν καταλαμβάνουν μεγάλο όγκο.
- Στην περίπτωση των ασθενών με άσθμα, οι διακοπές που περιλαμβάνουν αθλητικές δραστηριότητες, απαιτούν επαναξιολόγηση της θεραπείας με σκοπό την τροποποίηση της δοσολογίας και του χρόνου λήψης του φαρμάκου, ώστε να αποφευχθεί μία πιθανή κρίση άσθματος πυροδοτούμενη από την άσκηση.
- Η παραμονή στη φύση, τα αυξημένα επίπεδα γύρης, η υγρασία, η παρουσία ζώων, είναι συχνά αίτια επιδείνωσης του άσθματος και καλό είναι να αποφεύγονται κατά την επιλογή ενός προορισμού και οι ασθενείς θα πρέπει να λάβουν υπόψη το γεγονός ότι η συγκέντρωση οξυγόνου μειώνεται με την αύξηση του υψομέτρου.
- Εξαιρετικά σημαντικό είναι να γνωρίζουν πολύ καλά το πρωτόκολλο αντίδρασης σε τυχόν κρίση άσθματος ώστε να ανταποκριθούν άμεσα.
Ο ασθενής με κάποια άλλη χρόνια νόσο
Ο ασθενής με φλεγμονώδη νόσο του εντέρου
Θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη σημασία και προσοχή στη διατροφή καθώς μια οξεία εντερική λοίμωξη μπορεί να ενεργοποιήσει εκ νέου τη φλεγμονώδη νόσο.
Εάν ο ασθενής υπόκειται σε αποφράξεις, θα πρέπει να αποφύγει την κατανάλωση τροφίμων με σκληρές ίνες (καρύδα, ανανά, γκρέιπφρουτ, πράσα) ή τα τρόφιμα σε κομμάτια (καρύδια).
Η λήψη προβιοτικών πριν το ταξίδι, αποτελεί μια καλή συμβουλή.
Ο ασθενής με επιληψία
Διακοπές που περιλαμβάνουν έντονες αθλητικές δραστηριότητες, όπως οι καταδύσεις, συχνά αντενδείκνυνται ή απαιτούν ειδική επίβλεψη.
Προσέξτε ακόμη τους παράγοντες που μπορούν να αποσταθεροποιήσουν τον ασθενή όπως το άγχος, η έλλειψη ύπνου και ειδικά το jet-lag.
Ενδεχομένως να απαιτείται επαναξιολόγηση του προγράμματος χορήγησης των αντιεπιληπτικών φαρμάκων.
Ο ασθενής με αλλεργίες
Δεν συνίσταται η οργάνωση κάποιου ταξιδιού την άνοιξη (λόγω της γύρης) και σε περίπτωση αλλεργίας στις τρίχες των ζώων, απαραίτητη είναι η αποφυγή της παραμονής σε κάποιο αγρόκτημα ή κοντά σε τοποθεσία με ζώα.
Ομοίως, θα πρέπει να επιλεχθεί προσεκτικά το κατάλυμα (να μην επιτρέπονται κατοικίδια ζώα, να μην υπάρχει υγρασία κ.λπ.).
Παράλληλα, η αυτόματη συσκευή έγχυσης αδρεναλίνης θα πρέπει να μεταφερθεί στις χειραποσκευές του αεροπλάνου, σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΑΝΕΤΑΣ, MPharm, MSc International Health Management
