Όπως και άλλα τμήματα που επλήγησαν από την υγειονομική κρίση, η αγορά οφθαλμικών προϊόντων δεν ήταν απρόσβλητη από την επίδραση της Covid. Γενικά η κατηγορία των οφθαλμολογικών OTC παραμένει μια μικρή αγορά που ανταποκρίνεται σε περιστασιακή αυτοθεραπεία, γεγονός που καθιστά δυνατή τη διαχείριση μιας καλοήθους παθολογίας των ματιών.
Η πανδημία είχε αντίκτυπο στις πωλήσεις οφθαλμικών προϊόντων στα φαρμακεία, διότι συνολικά υπήρξαν λιγότερες επισκέψεις για αναζήτηση συμβουλών και προϊόντων για οφθαλμολογικά προβλήματα κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
Αυτή την περίοδο της υγειονομικής κρίσης, η κατηγορία των αντισηπτικών κολλυρίων παρουσίασε μείωση, γιατί η κοινωνική απόσταση δεν ευνόησε την εμφάνιση λοιμώξεων. Αντίθετα, η κατηγορία των αντιαλλεργικών δεν υπέφερε πολύ, όπως και τα τεχνητά δάκρια, που αντιπροσωπεύουν περίπου το ένα τέταρτο των συνολικών πωλήσεων αυτής της κατηγορίας, λόγω της μαζικής χρήσης οθονών κατά την περίοδο της πανδημίας.
Δεδομένου ότι η όραση είναι ένας πολύ πολύπλοκος τομέας της υγείας, διάφοροι παράγοντες μπορούν να οδηγήσουν τους ασθενείς στο φαρμακείο για να αναζητήσουν μια λύση αυτοθεραπείας: Παρατεταμένες καθυστερήσεις της επίσκεψης στον οφθαλμίατρο, απουσία ειδικού στη γεωγραφική περιοχή του ασθενή, ανανέωση μιας θεραπείας χωρίς αποζημίωση ή ακόμη και αντιμετώπιση ενός προβλήματος που δεν απαιτεί επίσκεψη σε γιατρό (ξηρότητα ή ερεθισμός των ματιών, αλλεργική ή βακτηριακή επιπεφυκίτιδα κ.λπ.)
Λογικά, οι καλοήθεις παθολογίες μπορούν να αντιμετωπιστούν με λύσεις που διατίθενται χωρίς ιατρική συνταγή.
Τα OTC μια μικρή αγορά ακόμη
Ορισμένοι καταναλωτές δεν θέλουν να χάνουν χρόνο ή γνωρίζουν ήδη και εμπιστεύονται μια μάρκα, οπότε καταφεύγουν σαν πρώτο βήμα στο φαρμακείο για να αγοράσουν κάποιο κατάλληλο οφθαλμολογικό προϊόν. Αυτός είναι ο λόγος που ορισμένες εταιρείες αποσύρουν από τη λίστα αποζημιούμενων φαρμάκων προϊόντα, τα οποία πλέον ανήκουν σε κατηγορίες όπως ΜΗΣΥΦΑ ή απλά OTC.Ωστόσο, το μερίδιο της αυστηρά OTC κατηγορίας, υπολογίζεται στο 20% της συνολικής αγοράς των οφθαλμολογικών και είναι ακόμη μικρό στην Ελλάδα, συγκριτικά με αυτό που παρατηρούμε στην Ευρώπη. Η μετάβαση από συνταγογραφούμενο σε ΜΗΣΥΦΑ έγινε πριν από περισσότερα από δέκα χρόνια, σε αρκετές χώρες, όπως η Γερμανία, η Ισπανία ή οι σκανδιναβικές χώρες. Ολόκληρα ράφια οφθαλμικών προϊόντων βρίσκονται σε ελεύθερη πρόσβαση, στη διάθεση των ασθενών σε αυτές τις χώρες. Αυτή όμως η αγορά δεν έχει ακόμη αναπτυχθεί πολύ στην Ελλάδα και ο ρόλος του φαρμακοποιού, ως παράγοντα υγείας και συμβουλής, εξακολουθεί να μην έχει αναδειχθεί από τις περισσότερες εταιρείες.
Ιδιαίτερα συγκεντρωμένη, η αγορά οφθαλμικών προϊόντων, που χορηγούνται χωρίς ιατρική συνταγή είναι ένας τομέας εξειδίκευσης. Εδώ ανήκουν συνολικά τα εξής: τεχνητά δάκρια (σταγόνες οφθαλμολογικές για ενυδάτωση), σταγόνες οφθαλμολογικές για ανάπλαση, αντιαλλεργικά και αντιμικροβιακά κολλύρια OTC και καταπραϋντικά κολλύρια.
Σύμφωνα με στοιχεία της IQVIA, η αγορά αυτή το διάστημα 7ος /22 έως και 6ος /23 είχε πωλήσεις σε τεμάχια 4.496.000, ενώ στο επόμενο δωδεκάμηνο από 7ος /23 έως και 6ος /24 είχε πωλήσεις 4.743.000 τεμάχια, δηλαδή μια άνοδο της τάξης του +5,5%. Στα αντίστοιχα δωδεκάμηνα οι πωλήσεις σε αξίες ανήλθαν από 30,152εκ € σε 33,569 εκ €, δηλαδή μια άνοδο της τάξης του +11.3%, όπως φαίνεται και στο παρακάτω ιστόγραμμα.
Συμπληρώματα διατροφής για τη γήρανση του αμφιβληστροειδούς
Μεταξύ των κορυφαίων προϊόντων στην αγορά αυτή, είναι και τα συμπληρώματα διατροφής που τοποθετούνται στη γήρανση του αμφιβληστροειδούς. Σε αυτό το τμήμα, η σύσταση ενός επαγγελματία υγείας (οφθαλμίατρος, γιατρός) αποτελεί τον πρώτο παράγοντα. Μια Αμερικάνικη μελέτη (American Areds), έδειξε το όφελος της χρήσης κατάλληλων συμπληρωμάτων διατροφής σε ασθενείς με ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Η σύνθεσή τους εξελίσσεται και περιλαμβάνει βιταμίνη D, εκχύλισμα κουρκουμά, κερκετίνη, ψευδάργυρο και λουτεΐνη, που προορίζονται για ασθενείς σε πιο προχωρημένα στάδια στη διαδικασία γήρανσης του αμφιβληστροειδούς.
Οι τελευταίες επιστημονικές δημοσιεύσεις έχουν επισημάνει την πληθώρα παραγόντων που εμπλέκονται στη γήρανση του αμφιβληστροειδούς: φλεγμονή, απόπτωση, απορρύθμιση της αυτοφαγίας… Επίσης προτείνονται προϊόντα με βάση το συνένζυμο Q 10, ένα αντιγηραντικό μόριο απαραίτητο για την καλή λειτουργία των μιτοχονδρίων. Τα τελευταία είναι υπεύθυνα για την παραγωγή ενέργειας στα κύτταρα, τα οποία είναι πιθανό να δυσλειτουργούν με την ηλικία και να αποδυναμώνουν έτσι αρκετά όργανα, συμπεριλαμβανομένου του οφθαλμού, ο οποίος είναι ιδιαίτερα ενεργοβόρος.
Συμπερασματικά, τα συμπληρώματα διατροφής που τοποθετούνται στη γήρανση του αμφιβληστροειδούς, συνθέτουν μια ανταγωνιστική σφαίρα, που τροφοδοτείται από νέα προϊόντα που βασίζονται σε πρόσφατες επιστημονικές δημοσιεύσεις.
Η φυσικότητα σαν τάση
Η φυσικότητα είναι μια αναδυόμενη τάση σε αυτή την αγορά, αλλά θα μπορούσε κάλλιστα να αναπτυχθεί ταχύτερα! Οι καταναλωτές δείχνουν πραγματικό ενθουσιασμό για φυσικά, ασφαλή προϊόντα με βέλτιστη αναλογία οφέλους/κινδύνου, όπως φυτικά προϊόντα, χωρίς συντηρητικά, για ερεθισμένα και ευαίσθητα μάτια. Αυτή η τάση ανταποκρίνεται επίσης στις προσδοκίες του ευρύτερου κοινού, αλλά και των ομάδων των φαρμακείων που επιθυμούν να προτείνουν φυσικές λύσεις.
