Οι κοινές πλατφόρμες ηλεκτρονικών αγορών (marketplaces) επιτρέπουν στους φαρμακοποιούς να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο για να προσελκύουν ασθενείς- πελάτες στο φαρμακείο τους.
Το διαδίκτυο δεν είναι μόνο το νέο κανάλι διανομής σε ένα πολύ ανταγωνιστικό οικοσύστημα, είναι επίσης ένα μέσο προσέλκυσης πελατών και ασθενών, προσφέροντας διαφορετικές υπηρεσίες.
Η δημιουργία και η διαχείριση ενός eshop δεν είναι πλέον η υπόσχεση ενός σύγχρονου El Dorado.
Πολλά από τα φαρμακεία που έχουν δοκιμάσει να κάνουν ένα eshop τo εγκατέλειψαν γιατί είναι δύσκολο αφενός στη διαχείριση και τελικά δεν είναι επικερδές, ειδικά όταν οι τιμές είναι τόσο «σπασμένες» που δεν αφήνουν ικανά περιθώρια κέρδους.
Και όμως, φαίνεται περισσότερο από ποτέ απαραίτητο να είμαστε παρόντες στο διαδίκτυο, εκτός από το να διατηρούμε ένα website ως βιτρίνα του φαρμακείου μας.
Αυτή η παρουσία στον ιστό, όσο σημαντική και αν είναι, δυσκολεύει και μπερδεύει πολλούς φαρμακοποιούς, με αποτέλεσμα να παραμερίζουν το θέμα, υποστηρίζοντας ότι δεν την χρειάζονται και ότι δεν είναι δουλειά τους.
Και φυσικά έχουν δίκιο σε αυτό το τελευταίο σημείο, καθώς πρόκειται για μια εξειδικευμένη δραστηριότητα που απαιτεί κάποιες τεχνικές γνώσεις και επιπλέον επένδυση σε χρόνο ή/και χρήμα:
Ένας ιστότοπος που δημιουργείται για το φαρμακείο μας μπορεί να κοστίσει χιλιάδες ευρώ, και ειδικά όταν παρέχει και δυνατότητα ηλεκτρονικών αγορών.
Μια ώριμη πλέον λύση στο παραπάνω πρόβλημα για το φαρμακείο της κοινότητας που επιθυμεί να αναπτύξει την online πώληση παραφαρμάκων, είναι η αξιοποίηση των marketplaces.
Σήμερα προσφέρονται πολλές κοινές πλατφόρμες ηλεκτρονικών αγορών με ελκυστικό κόστος και με τρόπους που απαλλάσσουν τους φαρμακοποιούς από πολλά καθήκοντα διαχείρισης.
Η πιο γνωστή παγκοσμίως τέτοιου είδους κοινή πλατφόρμα αγορών είναι το amazon.
Θεωρητικά το εν λόγω marketplace φροντίζει για τα πάντα, και ο φαρμακοποιός πρέπει μόνο να διαχειριστεί την παραγγελία.
Στην πράξη ωστόσο τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά, καθώς για να ξεχωρίσει μία μικρή επιχείρηση ανάμεσα στις χιλιάδες παρόμοιες άλλες στο amazon marketplace απαιτείται ενασχόληση, διαφήμιση και ενέργειες βελτιστοποίησης αναζήτησης (Search Engine Optimisation – SEO), πρακτικά ανάλογες με αυτές ενός «κλασικού» eshop.
Για το λόγο αυτό, το παραπάνω μοντέλο ηλεκτρονικών πωλήσεων προκάλεσε και τη δυσπιστία πολλών φαρμακοποιών στο εξωτερικό.
Ωστόσο, εξειδικευμένα marketplaces, κερδίζουν όλο και περισσότερο το ενδιαφέρον κοινού και επιχειρήσεων, τα οποία δίνουν τη δυνατότητα πωλήσεων μόνο σε παραφάρμακα και καλλυντικά σε όλα τα φαρμακεία που είναι εξουσιοδοτημένα να τα πωλούν στο διαδίκτυο.
Ο ρόλος του φαρμακοποιού σε αυτά μπορεί να είναι πιο απλός, να αφορά πρωτίστως τη διαχείριση της παραγγελίας, και συγκεκριμένα να αποφασίζει αν θα την αποδεχτεί ή όχι.
Ένας άλλος τύπος market place είναι αυτός όπου υπάρχει ένας κοινός ιστότοπος με έναν κατάλογο προϊόντων, στον οποίο οι χρήστες του διαδικτύου μπορούν να επιλέξουν τις αγορές τους, αλλά η παραγγελία γίνεται μόνο (ή πρωτίστως) από τον ιστότοπο του φαρμακείου που επιλέγουν.
Μέσω του μοντέλου αυτού η φήμη που προκύπτει από την κίνηση που δημιουργείται από μια αγορά, ωφελεί τόσο το φαρμακείο, όσο και τοmarketplace και όχι αποκλειστικά το δεύτερο, καθιστώντας τη σχέση κοινής πλατφόρμας και φαρμακείου-συνεργάτη σχετικά ισότιμη και άρα δικαιότερη.
Σε κάθε περίπτωση, το πλεονέκτημα μιας κοινής διαδικτυακής πλατφόρμας πωλήσεων είναι να επιτρέπει στους φαρμακοποιούς να προχωρήσουν βήμα – βήμα.
Έτσι, βλέποντας σιγά σιγά πώς πάνε τα πράγματα και παρατηρώντας το επίπεδο των παραγγελιών, οργανώνονται και επενδύουν σταδιακά στους κατάλληλους πόρους.
Υπηρεσίες και όχι μόνο αγορές
Η χρήση των marketplaces δεν αποτελεί πανάκεια και ασφαλώς δεν επιτυγχάνει πάντα τον στόχο πωλήσεων και προβολής που επιθυμούν οι φαρμακοποιοί.
Ωστόσο η κοινή παρουσία για τα συνεργαζόμενα φαρμακεία δεν αφορά μόνο τις ηλεκτρονικές πωλήσεις, καθώς μπορούν να προσφερθούν και υπηρεσίες που έχουν όλες μια κοινή αρχή:
Να διασφαλίσουν ότι οι χρήστες του διαδικτύου αναγνωρίζουν και ακολουθούν το φαρμακείο μας, ώστε να μπορούν στη συνέχεια να το προτιμήσουν και να επισκεφτούν το φυσικό του χώρο «οπλισμένοι» με τις πληροφορίες που έχουν συγκεντρώσει.
Πρόκειται για την έννοια “web to store”.
Η εφαρμογή «click & collect»
Την έννοια του web to store την προωθούν πολλοί πάροχοι υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων των ίδιων των marketplaces, η οποία προβλέπει νέες υπηρεσίες που έχουν σκοπό να φέρουν τους ασθενείς-πελάτες στο φαρμακείο.
Η πρώτη από αυτές τις υπηρεσίες, που αναπτύσσεται συνεχώς στην Ευρώπη, είναι αυτή του «click & collect», στην οποία έχουμε αναφερθεί αναλυτικά και στο παρελθόν και η οποία δίνει τη δυνατότητα στους ασθενείς να στέλνουν τη συνταγή τους μέσω διαδικτύου για να την ετοιμάσει ο φαρμακοποιός τους.
Το πλεονέκτημα είναι ότι οι ασθενείς πηγαίνουν στο φαρμακείο μόνο μια φορά για να παραλάβουν εκτελεσμένη τη συνταγή τους, μετριάζοντας κάπως και το πρόβλημα των πολλαπλών επισκέψεων που σχετίζονται με τις ελλείψεις φαρμάκων.
Θετικό σημείο του click & collect είναι επίσης ότι ο ασθενής μπορεί να συμβουλευτεί προηγουμένως το site του φαρμακείου από την άνεση του σπιτιού του και να έρθει έχοντας στο μυαλό του και άλλες ιδέες για αγορές.
Το click & collect συνδυάζεται αρμονικά και με την αξιοποίηση της γεωγραφικής τοποθεσίας που παρέχουν τα σύγχρονα κινητά.
Το αποτέλεσμα των ανωτέρω είναι, ο χρήστης του διαδικτύου που ξεκινά με το να θέλει να εντοπίσει ένα φαρμακείο αναζητώντας ένα συγκεκριμένο προϊόν ή τιμή και να καταλήγει, σε ένα αξιόλογο ποσοστό, να γίνεται πιστός πελάτης μας.
Όχι απαραίτητα χρήσιμο, αλλά απαραίτητο
Έχοντας αναφερθεί σε σύγχρονες δυνατότητες για την επιχείρησή μας, όπως είναι τα marketplaces και το “click & collect”, οφείλουμε να λαμβάνουμε υπόψη μας πως γενικά οι δραστηριότητες που σχετίζονται με το διαδίκτυο έχουν αντίκτυπο που δεν είναι εύκολα μετρήσιμο στον κύκλο εργασιών.
Ωστόσο, θεωρούμε ότι είναι απαραίτητες για την εικόνα του φαρμακείου.
Η επικοινωνία και η παροχή υπηρεσιών προς τους πελάτες μας, αποτελούν δομικό στοιχείο του φαρμακείου και το διαδίκτυο μας βοηθά να επικοινωνούμε καλύτερα μαζί τους.
Κωνσταντίνος Κωστίκας, Φαρμακοποιός, MSc Information Systems, PhD Machine Learning, Δημιουργό του erx.gr
