Σε μία σημαντική εξαγγελία προχώρησε ο Υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης, ανακοινώνοντας την πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει στη σταδιακή διάθεση Φαρμάκων Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ) και από τα ιδιωτικά φαρμακεία, και όχι μόνο από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ. Η δήλωση αυτή ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στη φαρμακευτική πολιτική της χώρας.
Η απόφαση αυτή έρχεται σε συνέχεια χρόνιων αιτημάτων φαρμακοποιών και ασθενών, αλλά συνοδεύεται από προκλήσεις, ερωτήματα και μεγάλες αλλαγές στη λειτουργία του συστήματος.
Τι είναι τα Φάρμακα Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ);
Τα ΦΥΚ είναι σκευάσματα που προορίζονται κυρίως για σοβαρές, χρόνιες ή σπάνιες παθήσεις, όπως:
- Ογκολογικά νοσήματα
- Αυτοάνοσα (π.χ. ρευματοειδής αρθρίτιδα, ψωρίαση)
- Σκλήρυνση κατά πλάκας
- Σπάνιες γενετικές ή μεταβολικές παθήσεις
Πρόκειται για θεραπείες υψηλού κόστους, που μέχρι σήμερα διατίθενται σχεδόν αποκλειστικά μέσω των φαρμακείων του ΕΟΠΥΥ ή συγκεκριμένων νοσοκομειακών μονάδων.
Τι δήλωσε ο Υπουργός Υγείας
Άδωνις Γεωργιάδης:
«Ήρθε η ώρα να κάνουμε ένα βήμα μπροστά. Τα Φάρμακα Υψηλού Κόστους μπορούν να χορηγούνται, σταδιακά και ελεγχόμενα, και από τα ιδιωτικά φαρμακεία της γειτονιάς. Οι ασθενείς δεν πρέπει να στήνονται στην ουρά του ΕΟΠΥΥ, ούτε να διανύουν δεκάδες χιλιόμετρα για το φάρμακό τους».
Ο υπουργός πρόσθεσε ότι η σχετική ρύθμιση θα τεθεί σε διαβούλευση τις επόμενες εβδομάδες, με στόχο να εφαρμοστεί πιλοτικά σε συγκεκριμένες κατηγορίες ΦΥΚ, πιθανώς από το φθινόπωρο του 2025.
Πώς αναμένεται να εφαρμοστεί
Αν και η ρύθμιση βρίσκεται ακόμα υπό διαμόρφωση, οι βασικές κατευθυντήριες γραμμές είναι:
- Προαιρετική συμμετοχή ιδιωτικών φαρμακείων, με δήλωση ενδιαφέροντος.
- Καθορισμένη αμοιβή διακίνησης ανά σκεύασμα ή ανά εκτέλεση, με χρηματοδότηση από τον ΕΟΠΥΥ.
- Αυστηρά πρωτόκολλα αποθήκευσης, με βάση τις θερμοκρασιακές απαιτήσεις των σκευασμάτων.
- Διασύνδεση με ηλεκτρονική συνταγογράφηση, ώστε να γίνεται έλεγχος και παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο.
- Σταδιακή εφαρμογή, ξεκινώντας με συγκεκριμένες παθήσεις και γεωγραφικές περιοχές, όπου η πρόσβαση στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ είναι περιορισμένη.
Πώς επηρεάζονται οι φαρμακοποιοί
Η είσοδος των ΦΥΚ στα ιδιωτικά φαρμακεία δημιουργεί νέες επαγγελματικές και οικονομικές διαστάσεις για τους φαρμακοποιούς:
Ενίσχυση του κοινωνικού ρόλου
- Οι φαρμακοποιοί αποκτούν πιο ενεργό ρόλο στη χορήγηση κρίσιμων θεραπειών.
- Η προσβασιμότητα του ασθενούς βελτιώνεται, ιδιαίτερα σε απομακρυσμένες περιοχές.
Επιχειρησιακές προκλήσεις
- Πολλά ΦΥΚ απαιτούν ειδικές συνθήκες ψύξης (2–8°C) και άμεση διάθεση.
- Απαιτείται προσωπικό με ειδική εκπαίδευση για την κατανόηση του θεραπευτικού πλαισίου.
- Οι φαρμακοποιοί θα πρέπει να διαχειριστούν υψηλής αξίας αποθέματα, με κίνδυνο οικονομικής έκθεσης αν υπάρξει ακύρωση ή λανθασμένη εκτέλεση.
Οικονομική αποζημίωση
- Αναμένεται να θεσπιστεί ειδική αμοιβή εκτέλεσης ή διαχείρισης ΦΥΚ (π.χ. 20–40 ευρώ ανά εκτέλεση), ώστε να καταστεί οικονομικά βιώσιμη η διάθεση από ιδιωτικά φαρμακεία.
- Πιθανή συνεργασία με φαρμακαποθήκες για την άμεση παραγγελία & διανομή χωρίς οικονομική επιβάρυνση στο φαρμακείο.
Οφέλη για τον ασθενή
Η διάθεση ΦΥΚ από τα ιδιωτικά φαρμακεία μπορεί να αποδειχθεί μεταρρύθμιση με θετικό κοινωνικό αποτύπωμα:
- Λιγότερες μετακινήσεις, κυρίως για χρονίως πάσχοντες και ηλικιωμένους.
- Ταχύτερη πρόσβαση στη θεραπεία, χωρίς καθυστερήσεις από διοικητικά εμπόδια.
- Δυνατότητα άμεσης συμβουλευτικής από φαρμακοποιό για πιθανές αλληλεπιδράσεις ή τρόπους χορήγησης.
Αντιδράσεις στον φαρμακευτικό κλάδο
Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος (ΠΦΣ):
«Η πρωτοβουλία είναι θετική, αρκεί να διασφαλιστεί η οικονομική και λειτουργική βιωσιμότητα των φαρμακείων. Τα ΦΥΚ δεν είναι “απλά φάρμακα”, απαιτούν υποδομές και ευθύνη».
Η ένταξη των ΦΥΚ στα ιδιωτικά φαρμακεία μπορεί να μεταμορφώσει τον τρόπο πρόσβασης στη φαρμακευτική αγωγή στην Ελλάδα. Εφόσον υλοποιηθεί με σωστή εποπτεία, επαρκή αμοιβή και λειτουργική στήριξη, το μέτρο έχει τη δυνατότητα να:
- Βελτιώσει την καθημερινότητα των ασθενών,
- Ενισχύσει το ρόλο του φαρμακείου ως πυλώνα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας,
- Και να δημιουργήσει μια πιο ανθεκτική, ανθρώπινη και δίκαιη φαρμακευτική πολιτική.
Από την ΜΑΡΙΟΝ ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗ, Δημοσιογράφο Υγείας
