Η τεχνητή νοημοσύνη υπόσχεται να αλλάξει το φαρμακείο του μέλλοντος. Ολοένα και περισσότερα εργαλεία ενισχύουν τον φαρμακοποιό στις καθημερινές του εργασίες. Πόσο έτοιμοι είμαστε για αυτή την αλλαγή; Πόσο τελικά η AΙ θα γίνει σύμμαχος μας ή αντίπαλος μας; Τα παρακάτω παραδείγματα δίνουν τροφή για σκέψη.
Προς την επαυξημένη κλινική φαρμακευτική
Η άνοδος της τεχνητής νοημοσύνης στη φαρμακευτική δεν περιορίζεται μόνο στο φαρμακείο. Μεταμορφώνει την κλινική φαρμακευτική διευκολύνοντας την ανάλυση των δεδομένων υγείας. Χάρη στη συγκέντρωση των πληροφοριών από τον Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας, οι ιατροί και κλινικοί φαρμακοποιοί έχουν άμεση σύνοψη του ιατρικού ιστορικού, βελτιστοποιώντας τη λήψη αποφάσεων στο νοσοκομείο.
Η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε επίσης να διαδραματίσει βασικό ρόλο στη συμμόρφωση της φαρμακευτικής αγωγής και στην πρόληψη των αλληλεπιδράσεων. Ακολουθώντας το παράδειγμα του νοσοκομειακού λογισμικού, οι αλγόριθμοι ΑΙ θα μπορούσαν να συγκρίνουν τις συνταγές ενός ασθενούς με το θεραπευτικό του ιστορικό σε πραγματικό χρόνο και να ειδοποιούν τον ιατρό και κλινικό φαρμακοποιό για τυχόν ασυνέπειες.
Μια άλλη σημαντική πρόοδος είναι η χρήση αλγορίθμων που βασίζονται στις επιστήμες της συμπεριφοράς για την ανάλυση των συνηθειών των ασθενών, προκειμένου να κατανοηθεί καλύτερα η σχέση τους με τη θεραπεία τους και να προσφερθεί εξατομικευμένη υποστήριξη. Τα εργαλεία αυτά θα μπορούσαν σύντομα να χρησιμοποιηθούν για τη βελτίωση της συμμόρφωσης στα φαρμακεία και τη βελτίωση της σύνδεσης φαρμακείου-ιατρείου-νοσοκομείου.
Το φαρμακείο και οι προκλήσεις του αύριο
Η άνοδος των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης εγείρει επίσης το ερώτημα της θέσης του φαρμακείου στη στρατηγική της δημόσιας υγείας. Το φαρμακείο θα μπορούσε να γίνει κέντρο συντονισμού της φροντίδας, με εργαλεία ΑΙ που ρυθμίζονται σε τοπικό επίπεδο. Η εξέλιξη αυτή λαμβάνει χώρα σε ένα περιβάλλον ιατρικής ερημοποίησης και γήρανσης του πληθυσμού, όπου οι φαρμακοποιοί διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην παρακολούθηση χρόνιων ασθενειών και βοηθούν τους ανθρώπους να παραμείνουν στο σπίτι.
Στις απομακρυσμένες περιοχές της χώρας, όπου οι αποστάσεις και η έλλειψη ειδικών δυσχεραίνουν την πρόσβαση στη φροντίδα, η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να αναπληρώσει ορισμένες απλές ιατρικές πράξεις. Η τεχνητή νοημοσύνη θα μας βοηθήσει να οργανώσουμε την παρακολούθηση των απομονωμένων ασθενών, αλλά πρέπει ακόμη να την κάνουμε δική μας να την ενστερνιστούμε, και να μην ξεχνάμε ότι δεν προσπαθούμε να υποκαταστήσουμε τον άνθρωπο-επαγγελματία υγείας, απλώς να τον ενισχύσουμε.
Εργαλεία ΑΙ στη διαχείριση του φαρμακείου. Τι μέλλον έχουν;
Εκτός από την παροχή φαρμακευτικών συμβουλών, η τεχνητή νοημοσύνη εισχωρεί και στη διαχείριση των φαρμακείων. Τα ρομπότ υποβοήθησης διανομής, που ήδη υπάρχουν σε ορισμένα φαρμακεία, θα μπορούσαν σύντομα να ενσωματώσουν αλγόριθμους ΑΙ για να προβλέπουν τις ανάγκες παραγγελίας και να βελτιστοποιούν τη διαχείριση των αποθεμάτων σε πραγματικό χρόνο.
Μια άλλη επερχόμενη επανάσταση είναι η αναγνώριση φωνής, η οποία θα μπορούσε να απλοποιήσει την επικοινωνία με αλλοδαπούς ασθενείς. Η δυσκολία στην καθημερινή επικοινωνία φαρμακοποιού-ασθενή είναι από τα μεγαλύτερα εμπόδια στην εξέλιξη της θεραπείας και η ΑΙ υπόσχεται να δώσει λύση σε αυτό.
Μια αναπόφευκτη αλλά ελεγχόμενη επανάσταση
Η ΑΙ καθιερώνεται σταδιακά ως απαραίτητο εργαλείο στην καθημερινή εργασία των φαρμακοποιών. Η χρήση της όμως πρέπει να εποπτεύεται και να συνοδεύεται από κατάλληλη εκπαίδευση. Θα έρθει η μέρα που οι φαρμακοποιοί θα θεωρηθούν υπεύθυνοι επειδή δεν χρησιμοποίησαν ένα εργαλείο ΑΙ ανίχνευσης αλληλεπιδράσεων φαρμάκων ή ένα εργαλείο που αναπτύχθηκε στην Ευρώπη που μπορεί να ανιχνεύει αυτόματα τις πλαστογραφημένες συνταγές. Η ΑΙ δεν αντικαθιστά τον επαγγελματία, αλλά αποτελεί μοχλό βελτιστοποίησης. Οι ασθενείς θα χρησιμοποιούν αυτές τις τεχνολογίες μόνοι τους και θα έρχονται σε εμάς για εξηγήσεις. Στο χέρι μας είναι να τις κρατήσουμε υπό έλεγχο, ώστε να μην ξεφύγουν.
5 εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης που έχουν αποδείξει την αξία τους στα φαρμακεία
Ακολουθεί μια επισκόπηση των σημαντικότερων τεχνολογικών καινοτομιών στα φαρμακεία.
Τα εργαλεία αυτά αλλάζουν ριζικά τις πρακτικές των φαρμακοποιών, βοηθώντας τους να βελτιστοποιήσουν τα καθημερινά τους καθήκοντα και να βελτιώσουν την ποιότητα των υπηρεσιών τους.
1. Αυτοματοποιημένη καταχώρηση συνταγών: Ευκολότερη διαχείριση
Η τεχνητή νοημοσύνη αναλαμβάνει πλέον την καταχώρηση των συνταγών με τη χρήση εργαλείων που είναι ενσωματωμένα στο λογισμικό διαχείρισης. Η τεχνολογία αυτή καταγράφει αυτόματα τις συνταγές, είτε πρόκειται για έντυπες είτε για ψηφιακές και μεταγράφει τη θεραπεία που πρόκειται να χορηγηθεί. Προτείνει επίσης εναλλακτικές λύσεις σε περίπτωση διακοπής της θεραπείας ή ασυμβατότητας, ελαφρύνοντας σημαντικά τον διοικητικό φόρτο των φαρμακοποιών, οι οποίοι μπορούν να εξοικονομήσουν έως και δώδεκα ώρες την εβδομάδα.
2. Ασφάλεια συνταγών: Ειδοποιήσεις σε πραγματικό χρόνο
Η τεχνητή νοημοσύνη ενισχύει την ασφάλεια των ασθενών χάρη στα συστήματα που είναι ενσωματωμένα. Παράδειγμα αποτελεί το λογισμικό Smart Rx που χρησιμοποιείται στα γαλλικά φαρμακεία. Η τεχνολογία αυτή αναλύει, σε πραγματικό χρόνο, εάν τα συνταγογραφούμενα φάρμακα ταιριάζουν με το προφίλ του ασθενούς. Σε περίπτωση σφάλματος συνταγογράφησης ή χορήγησης, αποστέλλεται ειδοποίηση στον φαρμακοποιό, επιτρέποντάς του να διορθώσει τα σφάλματα πριν επηρεάσουν την υγεία του ασθενούς.
3. Αυτοματοποιημένη υποβολή εκθέσεων: Πολύτιμη εξοικονόμηση χρόνου
Λύσεις λογισμικού όπως αυτές βοηθούν τους φαρμακοποιούς να παράγουν δομημένες αναφορές των συζητήσεων με τους ασθενείς, όπως οι κοινές ανασκοπήσεις φαρμακευτικής αγωγής ή θεραπευτικών στόχων. Τα εργαλεία αυτά, υποστηριζόμενα από Τεχνητή Νοημοσύνη, επιτρέπουν την ακριβέστερη παρακολούθηση και εξοικονομούν σημαντικό χρόνο στη διαχείριση των φακέλων των ασθενών.
4. Παρακολούθηση του χώρου σε πραγματικό χρόνο
Η τεχνητή νοημοσύνη ενισχύει την επιτήρηση των φαρμακείων. Για παράδειγμα, ένα σύστημα βιντεοεπιτήρησης σε συνδυασμό με ΑΙ που ανιχνεύει ύποπτη συμπεριφορά, ιδίως κλοπή, σε πραγματικό χρόνο. Το σύστημα αυτό βασίζεται στις προόδους της βαθιάς μάθησης, επιτρέποντας στην ΑΙ να προσαρμόζεται στις μεταβαλλόμενες συμπεριφορές και να συνδέεται εύκολα με τις κάμερες παρακολούθησης που υπάρχουν ήδη στα φαρμακεία.
5. Βελτιστοποιημένη διαχείριση αποθεμάτων: Πρόβλεψη των ελλείψεων αποθεμάτων
Το λογισμικό ΑΙ απλοποιεί τη διαχείριση αποθεμάτων, αναλύοντας τις τάσεις των πωλήσεων και τα δημογραφικά και εποχικά δεδομένα. Τα εργαλεία αυτά δημιουργούν αυτοματοποιημένες προτάσεις παραγγελιών, μειώνοντας τον κίνδυνο εξαντλήσεων αποθεμάτων. Αυτό επιτρέπει στους φαρμακοποιούς να προβλέπουν καλύτερα τις ανάγκες και να βελτιστοποιούν τη διαχείριση των προϊόντων.
Μόνο με τη αποδοχή και την εκμάθησή της ΑΙ θα μπορέσουμε να βοηθήσουμε το επάγγελμα μας να ισχυροποιηθεί και όχι να αντικατασταθεί από αυτήν.
Από τον ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟ – ΜΑΡΑΝΤΙΔΗ, Φαρμακοποιό, MBA
