Ορισμένα φάρμακα, τα οποία εξακολουθούν να συνταγογραφούνται πολύ συχνά ή να διατίθενται χωρίς ιατρική συνταγή, παρουσιάζουν σαφή κίνδυνο για άτομα άνω των 75 ετών. ΜΗΣΥΦΑ, αντιχολινεργικά, νευροληπτικά ή αναστολείς αντλίας πρωτονίων: μια επισκόπηση των κατηγοριών που πρέπει να αποφεύγονται και οι αλληλεπιδράσεις που πρέπει να παρακολουθούνται στενά στο φαρμακείο.
Σε ηλικιωμένους ασθενείς, πριν από τη διακοπή της συνταγογράφησης, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αποφεύγεται η συνταγογράφηση ορισμένων θεραπευτικών κατηγοριών λόγω δυσμενούς αναλογίας οφέλους/κινδύνου ή οφελών που δεν έχουν αποδειχθεί ή αξιολογηθεί με σαφήνεια λένε οι ειδικοί. Αυτή η προσέγγιση αφορά μόρια που δεν ενδείκνυνται και παρουσιάζουν ανεπιθύμητες ενέργειες, καθώς και φάρμακα που αποτελούν πηγές δυνητικά επικίνδυνων αλληλεπιδράσεων . Πιο συγκεκριμένα, να αποκλείονται τα αντιβιοτικά σε περίπτωση υποψίας λοιμώξεων, ή υπερβολικά μακροχρόνιων αντιβιοτικών θεραπειών ή μακροχρόνιας και αδικαιολόγητης συνταγογράφησης νευροληπτικών.
Φάρμακα που πρέπει να αποφεύγονται
Ο κύριος στόχος είναι τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΗΣΥΦΑ). Δεν πρέπει ποτέ να αποτελούν παυσίπονα πρώτης γραμμής σε άτομα άνω των 75 ετών. Αυτά τα φάρμακα συνταγογραφούνται κυρίως από γενικούς ιατρούς και διατίθενται χωρίς ιατρική συνταγή στα φαρμακεία. Παρουσιάζουν πολύ χαμηλή αναλογία οφέλους/κινδύνου για αυτό το προφίλ ασθενών, λόγω υψηλού κινδύνου γαστροτοξικότητας, νεφροτοξικότητας, αλλά και καρδιαγγειακής, αιμορραγικής και λοιμώδους τοξικότητας. Επίσης στα αντιχολινεργικά φάρμακα, τα οποία προκαλούν σύγχυση, παραισθήσεις, πτώσεις, δυσκοιλιότητα, κατακράτηση ούρων κ.λπ. Θα πρέπει να αποφεύγονται σε ηλικιωμένους ασθενείς, ανεξάρτητα από τη γνωστική τους κατάσταση. Αυτά τα φάρμακα είναι πολύ γνωστά: αμιτριπτυλίνη, κλοζαπίνη, αλιμεμαζίνη, δισοπυραμίδη, κ.λπ. Το αντιχολινεργικό φορτίο αυξάνεται όταν αυτά τα μόρια συνταγογραφούνται σε συνδυασμό ή σε υψηλή δοσολογία.
Να είστε προσεκτικοί με τα φυτά
Άλλα φάρμακα είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα για τους ηλικιωμένους ασθενείς: η μετφορμίνη, η τρινιτρίνη, ορισμένα αντιαρρυθμικά, η τραμαδόλη, η ψευδοεφεδρίνη, καθώς και συνδυασμοί όπως η συγχορήγηση ριβαροξαμπάνης και κλαριθρομυκίνης (αυτή η μακρολίδη είναι ένας ισχυρός αναστολέας του κυτοχρώματος P450 3A4). Όσον αφορά τα αντιπηκτικά, ο συνδυασμός με αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης και τραμαδόλης είναι επικίνδυνος, γιατί έχουν αντίκτυπο στη ρευστότητα του αίματος.
Αυτό ισχύει και για ορισμένα φυτά: το βαλσαμόχορτο, το χαμομήλι, το τζίντζερ, το τζίνσενγκ. Όσον αφορά τους αναστολείς αντλίας πρωτονίων (PPIs), εκτός από την πιθανότητα εμφάνισης φαινομένου rebound και επομένως εξάρτησης, δεν στερούνται ανεπιθύμητων ενεργειών όπως διάρροια, πνευμονία, οστεοπόρωση, υπονατριαιμία, κίνδυνος διάμεσης νεφρίτιδας, καρκίνος του στομάχου κ.λπ.