Η έρευνα γενικότερα δείχνει ότι οι ολοκληρωμένες αξιολογήσεις φαρμάκων (Comprehensive medication reviews – CMR) βελτιώνουν την προσήλωση στη φαρμακευτική αγωγή σε άτομα με διαβήτη τύπου 2, υπογραμμίζοντας τον ζωτικό ρόλο των φαρμακοποιών στη βελτίωση των αποτελεσμάτων υγείας. Να σημειωθεί εδώ ότι όταν μιλάμε για ολοκληρωμένες αξιολογήσεις φαρμάκων αναφερόμαστε σε μια συστηματική διαδικασία συλλογής πληροφοριών για τον ασθενή, αξιολόγησης φαρμακευτικών θεραπειών για τον εντοπισμό προβλημάτων που σχετίζονται με τη φαρμακευτική αγωγή του, ανάπτυξης μιας λίστας με προτεραιότητες προβλημάτων που σχετίζονται με τη φαρμακευτική αγωγή και δημιουργίας ενός σχεδίου για την επίλυσή των προβλημάτων αυτών με τον ασθενή, τον φροντιστή ή/και τον συνταγογράφο γιατρό.
Από το 2006, όπως αναφέρει σε δημοσίευμά του το PharmacyTimes.com, τα οφέλη του Μέρους D του Medicare (τμήμα του Προγράμματος ομοσπονδιακής ασφάλισης υγείας των ΗΠΑ για άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω, και για ορισμένα άτομα κάτω των 65 ετών με ορισμένες αναπηρίες ή παθήσεις το οποίο βοηθά τους ασφαλισμένους να πληρώσουν για τα επώνυμα και τα γενόσημα φάρμακα που χρειάζονται) απαιτούν υπηρεσίες διαχείρισης φαρμακευτικής αγωγής (MTM), οι οποίες έχουν επηρεάσει θετικά τις βελτιώσεις στη φροντίδα και την προσήλωση στον διαβήτη. Ωστόσο, τα στοιχεία για την αποτελεσματικότητα των MTM σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 δεν είναι σαφή.
Δεδομένης της επέκτασης του προγράμματος υπηρεσιών διαχείρισης φαρμακευτικής αγωγής το 2025, ερευνητές από το Κολλέγιο Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου της Μινεσότα ξεκίνησαν να εξετάσουν τον αντίκτυπο των ολοκληρωμένων αξιολογήσεων φαρμάκων (CMR), μιας κρίσιμης υπηρεσίας διαχείρισης φαρμακευτικής αγωγής στα μέτρα ποιότητας των φαρμάκων. Τα ευρήματά τους, που δημοσιεύθηκαν στο Journal of the American Geriatrics Society, δείχνουν ότι οι ασθενείς με ΣΔ2 που έλαβαν CMR έχουν βελτιωμένη προσήλωση στα από του στόματος αντιδιαβητικά φάρμακα και στη χρήση στατινών σε σύγκριση με τους μη λήπτες.
Σε μια αναδρομική μελέτη παρατήρησης που χρησιμοποίησε αιτήματα Medicare και δεδομένα MTM από το 2013 έως το 2019, αυτοί οι ερευνητές συνέκριναν συνολικά 35.816 λήπτες CMR με 71.114 μη λήπτες CMR, δείγματα 20% του ευρύτερου πληθυσμού. Εκτός από τα δύο μέτρα ποιότητας φαρμάκων, αξιολόγησαν επίσης τον αντίκτυπο της ολοκληρωμένης αξιολόγησης φαρμάκων – CMR στις νοσοκομειακές επισκέψεις λόγω της ισχυρής συσχέτισης μεταξύ της προσήλωσης στη φαρμακευτική αγωγή για τον διαβήτη, του βελτιωμένου γλυκαιμικού ελέγχου και της μειωμένης χρήσης των υπηρεσιών υγείας. Η μελέτη μέτρησε τα αποτελέσματα σε διάστημα 1 έτους μετά τη λήψη CMR.
Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν στατιστικά σημαντικές βελτιώσεις 2% και 1,4% στο ποσοστό των τηρούντων την OAD και των χρηστών στατινών, αντίστοιχα, στους λήπτες CMR σε σύγκριση με τους μη λήπτες. Ακόμα και όταν οι ερευνητές αύξησαν το όριο συμμόρφωσης με την OAD από το 80% του ποσοστού των ημερών κάλυψης (PDC) στο 90%, οι συμμετέχοντες παρουσίασαν σημαντική βελτίωση της τάξης του 1,1%. Αντίθετα, οι 2 ομάδες είχαν παρόμοια ποσοστά και συχνότητες νοσηλείας σε τμήματα επειγόντων περιστατικών.
Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η μέτρια επίδραση των ολοκληρωμένων αξιολογήσεων φαρμάκων – CMR στην προσήλωση με την από του στόματος λήψη αντιδιαβητικών φαρμάκων θα μπορούσε να οφείλεται σε κατάλληλες συστάσεις φαρμακοποιών που μπορεί να μειώσουν τα ποσοστά συμμόρφωσης (π.χ., διακοπή μη ενδεδειγμένων φαρμάκων ή προσαρμογή θεραπειών λόγω ανεπιθύμητων ενεργειών). Εξηγούν επίσης ότι η έλλειψη επίδρασης της CMR στις νοσηλείες μπορεί να οφείλεται στη βελτίωση των κλινικών αποτελεσμάτων, όπως ο γλυκαιμικός έλεγχος. Αποτελέσματα όπως αυτά θα απαιτούσαν περισσότερο από 1 έτος για να παραχθούν σημαντικά αποτελέσματα.
Σε σύγκριση με προηγούμενες μελέτες τα ευρήματα εδώ είναι πιο γενικεύσιμα, καθώς η παρούσα μελέτη διεξήχθη χρησιμοποιώντας ένα μεγάλο, ολοκληρωμένο εθνικό δείγμα δικαιούχων του Medicare Part D. Απαιτούνται περαιτέρω μελέτες, ιδίως όσον αφορά τον αντίκτυπο σε ασθενείς με ΣΔ2 που χρησιμοποιούν ενέσιμα (ινσουλίνη, αγωνιστές GLP-1), τη σωρευτική επίδραση των CMR και τις μακροπρόθεσμες αξιολογήσεις.
Αυτά τα αποτελέσματα προστίθενται στο αυξανόμενο σύνολο στοιχείων που υποστηρίζουν τη συμμετοχή των φαρμακοποιών στη διαχείριση ασθενών με χρόνιες παθήσεις. Ως βασικοί παράγοντες στη διαχείριση της φαρμακευτικής αγωγής των ασθενών, οι φαρμακοποιοί μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της συμμόρφωσης κατά τη διάρκεια των συναντήσεων που αφορούν ολοκληρωμένες αξιολογήσεις φαρμάκων μέσω εξατομικευμένης καθοδήγησης και εξατομικευμένης συμβουλευτικής και υποστήριξης. Από το 2020, εκτιμάται ότι μόνο το 35% των επιλέξιμων ασθενών λαμβάνουν ετήσια CMR μέσω του προγράμματος Medicare Part D. Το χαμηλό ποσοστό συμπλήρωσης ολοκληρωμένων αξιολογήσεων φαρμάκων – CMR αποτελεί ευκαιρία για τους φαρμακοποιούς διαχείρισης φαρμακευτικής αγωγής να ενσωματωθούν στην ομάδα φροντίδας του διαβήτη για τη βελτιστοποίηση των αποτελεσμάτων των ασθενών.
Πηγή: dailypharmanews.gr, Χαράλαμπος Πετρόχειλος
