Σας παραπονιούνται συχνά οι πελάτες σας ότι έχουν φούσκωμα, δυσκοιλιότητα, κοιλιακό άλγος ή κράμπες στο στομάχι;
Τόσο το ίδιο το φαγητό, όσο και ο τρόπος που τρώνε μπορεί να είναι η αιτία πολλών πεπτικών δυσλειτουργιών.
Οι σωστές διατροφικές επιλογές μπορούν να συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος.
Όταν τα πεπτικά συμπτώματα είναι οξεία και εντοπισμένα, τότε θα πρέπει να δώσετε στους πελάτες σας συμβουλές για βελτίωση των διατροφικών συνηθειών τους.
Όταν, όμως, τα συμπτώματα είναι επίμονα, παρά την ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή, τότε θα πρέπει να τους παραπέμψετε στον ιατρό.
Ας δούμε παρακάτω συχνά παράπονα ασθενών σχετικά με διαταραχές του πεπτικού.
«Το στομάχι μου πρήζεται συχνά μετά τα γεύματα, με οδυνηρές κράμπες και σπασμούς»
Φούσκωμα καλείται η διόγκωση της κοιλιακής χώρας λόγω σχηματισμού αερίου σε μεγάλες ποσότητες.
Το χρόνιο φούσκωμα μπορεί να προκληθεί από την κατάποση υπερβολικού αέρα κατά την αναπνοή και ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των γευμάτων, αλλά και λόγω υπερβολικής εντερικής ζύμωσης, καθώς υπάρχουν τροφές που προκαλούν μετεωρισμό (αέρια).
Συστήνεται να αποφεύγονται τροφές όπως το λάχανο, το κουνουπίδι, το μπρόκολο, τα κρεμμύδια, τα πράσα και τα όσπρια (λευκά φασόλια, σόγια, αποξηραμένα φασόλια, φακές).
Ακόμη, τα αναψυκτικά και οι τσίχλες, είναι επιπλέον πηγές αερίων, ενώ καλό είναι να περιοριστούν τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως είναι τα αλλαντικά, και τα τυριά, καθώς και τα άγουρα φρούτα.
Στην αποκατάσταση της ισορροπίας θα συμβάλλει η μείωση του καπνίσματος και του αλκοόλ και φυσικά να λαμβάνεται το γεύμα σε ήρεμο/ήσυχο περιβάλλον και αν είναι δυνατόν σε φυσιολογικές ώρες.
«Μερικές φορές είμαι δυσκοίλια, πώς μπορώ να διορθώσω την κατάσταση χωρίς να πάρω καθαρκτικά;»
Κλασικά μιλάμε για δυσκοιλιότητα όταν η αποβολή των κοπράνων γίνεται με συχνότητα λιγότερη από 3 φορές την εβδομάδα.
Το πρώτο μέτρο είναι η αποκατάσταση της εντερικής κινητικότητας, γι’ αυτό είναι απαραίτητο η διατροφή να είναι εμπλουτισμένη με φυτικές ίνες που περιέχουν πηκτίνη, κυτταρίνη και βλεννώδεις ουσίες (δημητριακά ολικής άλεσης, δαμάσκηνα, σύκα), καθώς και φρούτα (π.χ. τα σταφύλια) και φρέσκα λαχανικά.
Ωστόσο, δεν θα πρέπει να υπάρχει στη διατροφή η σοκολάτα και το λευκό ρύζι που εντείνουν τη δυσκοιλιότητα.
Παράλληλα για την ενίσχυση της κινητικότητας του εντέρου, συστήνεται η συμμετοχή σε δραστηριότητες όπως το κολύμπι, το περπάτημα, η ποδηλασία.
Το άλλο μέτρο που είναι σημαντικό και θα βοηθήσει, είναι η κατανάλωση 1,5-2 λίτρα νερού τουλάχιστον την ημέρα, έτσι ώστε να ενυδατώνονται τα κόπρανα και να διογκωθούν οι φυτικές ίνες.
Ένα ποτήρι δροσερό νερό το πρωί μετά τον ύπνο προκαλεί έκκριση χολής και έχει ως αποτέλεσμα την κίνηση του εντέρου.
Οι υπόλοιπες συμβουλές διατροφής και υγιεινής είναι η τακτική επίσκεψη στην τουαλέτα και η κατανάλωση τριών ισορροπημένων γευμάτων την ημέρα.
Τα γεύματα αυτά πρέπει να είναι πτωχά σε σάκχαρα, που προκαλούν ζύμωση και λίπος (τηγανητά αυγά, κρέατα με σάλτσες κ.λπ.), που επιβραδύνουν την πέψη, ενώ να είναι άφθονα σε ωμά λαχανικά, που ερεθίζουν το παχύ έντερο και αυξάνουν την κινητικότητά του.
«Έχω καούρα μετά τα γεύματα»
Ορισμένα τρόφιμα τείνουν να διεγείρουν την έκκριση γαστρικού οξέος από το στομάχι, κάνοντας την καούρα πιο έντονη.
Τα πιο επιβλαβή είναι τα εσπεριδοειδή (λεμόνι, γκρέιπφρουτ) και οι χυμοί τους, οι ντομάτες, τα καυτερά πιάτα, τα καρυκεύματα, τα μπαχαρικά και οι πιπεριές.
Θα πρέπει επίσης να αποφεύγονται τα ανθρακούχα ποτά, το αλκοόλ, ο καφές, το τσάι και το ξύδι.
Ακόμη τα πιάτα με σάλτσες, τηγανητά τρόφιμα, τυριά και λίπη που έχουν υποστεί ζύμωση, θα πρέπει να εξαιρούνται από το μενού, καθώς καθυστερούν την εκκένωση του στομάχου και παρατείνουν την παραμονή της τροφής σε αυτό, προκαλώντας καούρες και αίσθημα βάρους.
Τα καλά νέα είναι ότι δεν πρέπει να αποφεύγεται γενικά η τροφή και να στερείται ο οργανισμός, αλλά να γίνεται διαμοιρασμός των γευμάτων (τέσσερα ή πέντε την ημέρα), γιατί το φαγητό ασκεί ρυθμιστικό ρόλο στη γαστρική οξύτητα.
Ακόμη, τα τρόφιμα και τα ποτά δεν πρέπει να καταναλώνονται πολύ κρύα ή πολύ ζεστά διότι προκαλούν συστολή του στομάχου βλάπτοντας τον βλεννογόνο.
«Λίγη ώρα μετά το φαγητό αισθάνομαι ότι μου ανεβαίνει στον οισοφάγο με έντονη καούρα»
Μερικές φορές μέρος του βλωμού της τροφής που περιέχεται στο στομάχι ανεβαίνει στον οισοφάγο προκαλώντας επώδυνη παλινδρόμηση γαστρικού οξέος, γνωστή και ως γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΑΠ).
Θα πρέπει να ακολουθούνται οι διατροφικοί κανόνες που συστήνονται στις περιπτώσεις παθήσεων του στομάχου.
Τα γεύματα είναι καλό να διαιρούνται και να αποφεύγονται οι βαριές τροφές το βράδυ και ειδικά οι σούπες και ο πουρές πατάτας, ώστε να μην αυξάνεται ο όγκος του στομάχου και επιδεινωθεί η παλινδρόμηση οξέος τη νύχτα.
Ο δυσμενής ρόλος του καπνίσματος, του στρες και του υπερβολικού βάρους δεν πρέπει να αγνοείται.
Ακόμη η σωστή στάση του σώματος, αν και η αποτελεσματικότητα της είναι περιορισμένη, μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της παλινδρόμησης, γι’ αυτό συστήνεται να λαμβάνεται το γεύμα στο τραπέζι σε καθιστή θέση, να μην κλίνει το σώμα προς τα εμπρός και να αποφεύγεται η ύπτια θέση αμέσως μετά.
Πρέπει να παρεμβάλλει ένα διάστημα 2 ωρών μεταξύ γεύματος και ύπνου. Τέλος, τα πολύ σφιχτά ρούχα προκαλούν υπερβολική κοιλιακή πίεση, ενισχύοντας το πρόβλημα.
«Η ανάσα μου μυρίζει και η γλώσσα μου κολλάει, τι φταίει;»
Σε αντίθεση με την κοινή πεποίθηση, το συκώτι δεν είναι πάντα υπεύθυνο για τέτοιες διαταραχές.
Συνήθως ο ένοχος είναι ένα πολύ λιπαρό ή πλούσιο γεύμα. Τα γαστρικά υγρά και η έκκριση χολής δεν βρίσκονται σε επαρκή ποσότητα με αποτέλεσμα να μην επιτυγχάνεται καλή πέψη, συνεπώς ακολουθεί μία αργή πέψη με βαριά μεταγευματική ναυτία και κακή αναπνοή.
Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να ανακάμψετε από αυτά τα συμπτώματα είναι η δίαιτα για 1-2 ημέρες με ζωμούς λαχανικών και μεταλλικό νερό.
«Είχα συμπτώματα διάρροιας και εμέτου όλη τη νύχτα»
Η κύρια συνέπεια των επεισοδίων οξείας ή χρόνιας διάρροιας είναι η απώλεια υγρών και ηλεκτρολυτών (νάτριο, κάλιο, μαγνήσιο), η οποία είναι αρκετά επικίνδυνη για τα μικρά παιδιά και τους ηλικιωμένους.
Ο κίνδυνος είναι ακόμη μεγαλύτερος όταν η διάρροια συνοδεύεται από έμετο.
Στους ενήλικες, η ενυδάτωση γίνεται με ελαφρύ τσάι βοτάνων και με μεταλλικό μη ανθρακούχο νερό, πιθανώς και με την προσθήκη συμπληρωμάτων ηλεκτρολυτών.
Τροφή χορηγείται μετά από μερικές ώρες γαστρικής ανάπαυσης και προτιμώνται μικρές ποσότητες ρυζιού, ζυμαρικών, μαγειρεμένων καρότων, γιαουρτών και κομπόστας.
Πρέπει να αποφεύγονται οι φυτικές ίνες, τα λίπη, τα ωμά φρούτα και λαχανικά, οι χυμοί φρούτων και το γάλα.
Φρειδερίκη Καπούλα, Φαρμακοποιός
www.PharmaManage.gr
