Το αυχενικό σύνδρομο, επίσης γνωστό ως αυχενική σπονδυλοπάθεια, αποτελεί μία συχνή παθολογία που επηρεάζει σημαντικό μέρος του πληθυσμού. Η αντιμετώπιση του περιλαμβάνει διάφορες θεραπευτικές προσεγγίσεις και χρήση βοηθημάτων που συμβάλλουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.
Αίτια και Συμπτώματα του Αυχενικού Συνδρόμου
Τα αίτια και η θεραπεία
Όταν μιλάμε για αυχενικό σύνδρομο δεν αναφερόμαστε σε συγκεκριμένη πάθηση αλλά σε διάφορα συμπτώματα που συγκεντρώνονται στην περιοχή του αυχένα ή προέρχονται από αυτή: Δυσκαμψία, νευραλγία, ζαλάδες, πονοκέφαλος… Οπότε απαιτείται μία προσεκτική διάγνωση από τον ορθοπεδικό, προκειμένου να τεθούν με σαφήνεια τα αίτια από τα οποία ξεκίνησε το αυχενικό σύνδρομο.
Μυϊκά Αίτια
Οι μύες ευθύνονται πολύ συχνά για τον πόνο στον αυχένα, ειδικά στους νέους. Η πολύωρη εργασία παράλληλα με την κακή στάση σώματος, κατ’ επέκταση και του αυχένα, ωθούν τους μύες να συσπώνται συνεχόμενα σε αυτή την περιοχή. Αυτό οδηγεί στην απώλεια της φυσιολογικής λόρδωσης του αυχένα και τον οδηγούν σε ευθειασμό, προκαλώντας προβλήματα.
Κήλη Αυχενικού Μεσοσπονδύλιου Δίσκου
Η δισκοκήλη αυχένα είναι μία συχνή αιτία που σχετίζεται με το αυχενικό σύνδρομο και μπορεί να αφορά όλες τις ηλικίες. Το αίτιο μπορεί να είναι πολυπαραγοντικό, από ένα έντονο φορτίο που ασκείται στην περιοχή ή μια απότομη εφαρμογή φορτίου με μη φυσιολογικό τρόπο (π.χ. τροχαίο ατύχημα), έως και τη φυσιολογική φθορά και τη γενετική προδιάθεση (στένωση-εκφύλιση).
Τα αίτια του αυχενικού συνδρόμου ποικίλουν και περιλαμβάνουν:
- Αρθρίτιδα του αυχένα: Μια χρόνια πάθηση που χαρακτηρίζεται από την εκφύλιση των αρθρώσεων του αυχένα.
- Τραυματισμοί: Όπως το σύνδρομο της “κάκωσης δίκην μαστιγίου” που παρατηρείται σε τροχαία ατυχήματα.
- Μυϊκές καταπονήσεις: Κακή στάση σώματος ή παρατεταμένη εργασία σε καθιστή θέση, μπορεί να οδηγήσουν σε μυϊκές καταπονήσεις και ένταση στον αυχένα.
- Ηλικία: Η φυσιολογική γήρανση μπορεί να προκαλέσει εκφυλιστικές αλλαγές στις αρθρώσεις και στους δίσκους της αυχενικής μοίρας.
- Άγχος και Στρες: Αυτά τα ψυχολογικά φαινόμενα μπορούν να προκαλέσουν μυϊκές εντάσεις, οι οποίες συμβάλλουν στον πόνο του αυχένα.
Τα συμπτώματα του αυχενικού συνδρόμου περιλαμβάνουν:
- Πόνο που ακτινοβολεί από τον αυχένα προς το πίσω μέρος του κεφαλιού, τους ώμους και τα χέρια.
- Μειωμένη κινητικότητα και δυσκαμψία του αυχένα.
- Κεφαλαλγίες, ζάλη, αστάθεια και ίλιγγος.
- Μυϊκή αδυναμία και μούδιασμα στα άνω άκρα.
Θεραπευτικές Προσεγγίσεις και Βοηθήματα
Ορθοπεδικά Κολάρα και Ζώνες
Τα ορθοπεδικά κολάρα και οι ζώνες είναι κοινά βοηθήματα που χρησιμοποιούνται για την υποστήριξη του αυχένα και της σπονδυλικής στήλης. Ενδείκνυνται σε περιπτώσεις όπως:
- Κάταγμα αυχένα: Χρησιμοποιούνται για την βελτιστοποίηση της ανάρρωσης και τον περιορισμό των κινήσεων.
- Δισκοπάθεια: Βοηθούν στην ανακούφιση της πίεσης στους δίσκους της σπονδυλικής στήλης.
Τα κολάρα και οι ζώνες παρέχουν σταθεροποίηση, μειώνουν τον πόνο και επιτρέπουν στους μύες να χαλαρώσουν, συμβάλλοντας στην ταχύτερη ανάρρωση. Υπάρχουν διάφοροι τύποι κολάρων και ζωνών, ανάλογα την περίπτωση:
- Μαλακά Κολάρα: Παρέχουν ελαφρά στήριξη και χρησιμοποιούνται για ήπιες καταστάσεις.
- Σκληρά Κολάρα: Προσφέρουν μεγαλύτερη στήριξη και περιορισμό των κινήσεων και χρησιμοποιούνται σε πιο σοβαρές περιπτώσεις.
- Ζώνες Σταθεροποίησης: Χρησιμοποιούνται για την υποστήριξη της μέσης και της οσφυϊκής περιοχής, παρέχοντας ανακούφιση από πόνους που σχετίζονται με τη σπονδυλική στήλη.
Θερμοθεραπεία και Μαλάξεις
Η θερμοθεραπεία είναι μια αποτελεσματική μέθοδος για την ανακούφιση των μυϊκών πόνων και της έντασης σε αυχένα και ώμους. Η εφαρμογή θερμότητας βοηθά στη χαλάρωση των μυών, γεγονός που συμβάλλει ευρύτερα στη μείωση της φλεγμονής. Οι μυϊκές μαλάξεις με τη χρήση αντιφλεγμονωδών κρεμών ή λαδιών, μπορούν επίσης να προσφέρουν σημαντική ανακούφιση από τον πόνο, βελτιώνοντας την κυκλοφορία του αίματος και μειώνοντας τη σύσπαση και την ένταση των μυών.
Άσκηση και Σωστή Στάση Σώματος
Η καθημερινή άσκηση και η διατήρηση της σωστής στάσης σώματος είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη και την αντιμετώπιση του αυχενικού συνδρόμου. Η ενδυνάμωση των μυών του αυχένα και της πλάτης μέσω ασκήσεων, συμβάλλει στη σταθεροποίηση της περιοχής και στη μείωση των συμπτωμάτων. Συνιστάται η πλάτη να διατηρείται ίσια και με τους ώμους πίσω, είτε το άτομο βρίσκεται σε καθιστή είτε σε όρθια θέση, ιδιαίτερα όταν εργάζεται μπροστά σε υπολογιστή. Επίσης, είναι απαραίτητα, η αποφυγή παρατεταμένης παραμονής σε «κακές» στάσεις και τα τακτικά διαλείμματα της εργασίας για διατάσεις.
Συγκεκριμένες ασκήσεις που μπορεί να βοηθήσουν περιλαμβάνουν:
- Εκτάσεις Αυχένα: Ήπιες κινήσεις που αυξάνουν το εύρος της κινητικότητας.
- Πλευρικές Κινήσεις: Ενδυναμώνουν τους πλευρικούς μυς του αυχένα.
- Ασκήσεις Ισορροπίας: Βελτιώνουν τη γενική σταθερότητα και υποστήριξη της σπονδυλικής στήλης.
Φαρμακευτική Αγωγή
Σε περιπτώσεις οξείας ή χρόνιας αυχενικής σπονδυλοπάθειας, μπορεί να χορηγηθούν αντιφλεγμονώδη φάρμακα, αναλγητικά και μυοχαλαρωτικά για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να προσφέρει άμεση ανακούφιση από τον πόνο και να μειώσει τη φλεγμονή. Σε ορισμένες περιπτώσεις, συνιστάται η χρήση κορτικοστεροειδών για την αντιμετώπιση σοβαρών φλεγμονών.
Οι κοινές κατηγορίες φαρμάκων περιλαμβάνουν:
- ΜΣΑΦ (Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη Φάρμακα): Μειώνουν τη φλεγμονή και ανακουφίζουν από τον πόνο.
- Αναλγητικά: Όπως η παρακεταμόλη, που ανακουφίζει από τον πόνο, χωρίς να έχει όμως αντιφλεγμονώδη δράση.
- Μυοχαλαρωτικά: Συνδράμουν στη μείωση των μυϊκών σπασμών.
- Τοπικές Αντιφλεγμονώδεις Κρέμες και Τζελ: Εφαρμόζονται απευθείας στην περιοχή του πόνου για τοπική ανακούφιση.
Φυσιοθεραπεία
Η φυσιοθεραπεία είναι μια βασική προσέγγιση για την αποκατάσταση της κινητικότητας και την ενίσχυση των μυών του αυχένα. Οι φυσιοθεραπευτές μπορούν να παρέχουν εξειδικευμένες ασκήσεις και τεχνικές που βοηθούν στην ανακούφιση του πόνου και στη βελτίωση της στάσης του σώματος.
Ειδικές φυσιοθεραπευτικές τεχνικές περιλαμβάνουν:
- Ηλεκτροθεραπεία: Χρήση ηλεκτρικών ρευμάτων για την ανακούφιση του πόνου.
- Υπέρηχοι: Χρήση υπερήχων για τη μείωση της φλεγμονής και την επιτάχυνση της ανάρρωσης.
- Θεραπευτική Άσκηση: Εξατομικευμένα προγράμματα άσκησης για την ενδυνάμωση των μυών και τη βελτίωση της ευλυγισίας.
Εν κατακλείδι, το αυχενικό σύνδρομο μπορεί να είναι επώδυνο και να επηρεάζει σημαντικά την καθημερινή ζωή, αλλά με τη σωστή αντιμετώπιση και τη χρήση των κατάλληλων βοηθημάτων, είναι δυνατόν να διατηρηθεί η ποιότητα ζωής και να βελτιωθεί η κατάσταση του ασθενούς.
Οι φαρμακοποιοί μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην ενημέρωση και την υποστήριξη των ασθενών με αυχενικό σύνδρομο, προσφέροντας συμβουλές και κατάλληλα προϊόντα για την ανακούφιση των συμπτωμάτων και την βελτίωση της υγείας τους.
Συχνές Ερωτήσεις για το αυχενικό σύνδρομο
«Η άσκηση βοηθάει στην αντιμετώπιση του αυχενικού συνδρόμου;»
Η σωματική άσκηση από εξειδικευμένο γυμναστή αποτελεί τη βάση για την υγεία της σπονδυλικής στήλης. Καλό είναι να δημιουργηθεί ατομικό πρόγραμμα του ασθενή, δύο φορές την εβδομάδα, με ασκήσεις που κατά προτίμηση δεν περιλαμβάνουν κραδασμούς.
Επίσης είναι ευεργετική η αερόβια γυμναστική σε στατικό ποδήλατο με στήριξη στην μέση ή ο κυλιόμενος διάδρομος. Τέλος, οι ασκήσεις με βάρη μπορούν να λειτουργήσουν θετικά, αρκεί να γίνονται με τη σωστή καθοδήγηση.
«Πότε ενδείκνυται η χειρουργική θεραπεία για το αυχενικό;»
- Όταν τα συμπτώματα δεν υποχωρούν με καμία μέθοδο, αντιθέτως επιδεινώνονται.
- Όταν ο πόνος είναι τόσο έντονος που ο ασθενής καθηλώνεται στο κρεβάτι και δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις καθημερινές του δραστηριότητες.
- Όταν τα συμπτώματα φτάνουν να αντανακλούν μέχρι τα κάτω άκρα.
- Όταν η μαγνητική τομογραφία δείξει έντονη πίεση στον νωτιαίο μυελό ή την ύπαρξη κάποιας κάκωσης στις νευρικές ρίζες.
Συνήθως το χειρουργείο που προτείνεται είναι η εκτομή του μεσοσπονδυλίου δίσκου, η αποσυμπίεση του νωτιαίου μυελού και η αυχενική σπονδυλοδεσία, αλλά αυτό είναι στην κρίση του εξειδικευμένου θεράποντος ιατρού.
ΘΕΟΔΩΡΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ, Φαρμακοποιός
