Καθώς έντονοι καύσωνες έρχονται το καλοκαίρι, οι φαρμακοποιοί οφείλουν να ενημερώνουν τους ασθενείς σχετικά με τους κινδύνους που μπορεί να ενέχουν τα φάρμακά τους σε πολύ ζεστό καιρό. Πράγματι, ορισμένα φάρμακα μπορούν να επιδεινώσουν την αφυδάτωση, να αυξήσουν τη θερμοκρασία του σώματος, να επηρεάσουν τη νεφρική λειτουργία και άλλα. Άλλα μόρια είναι φωτοευαισθητοποιητικά. Η αποτελεσματικότητά τους μπορεί επίσης να επηρεαστεί από τη θερμότητα.
Καταρχάς, τα φάρμακα μπορούν να επιδεινώσουν τις επιπτώσεις των υψηλών θερμοκρασιών στο σώμα. Αυξάνουν την αφυδάτωση και τον κίνδυνο θερμοπληξίας. Μπορούν να προκαλέσουν διαταραχές ενυδάτωσης (διουρητικά, καθαρτικά, δονεπεζίλη, τοπιραμάτη, ζονισαμίδη, ακεταζολαμίδη) ή να αποβληθούν λιγότερο καλά σε περιπτώσεις αφυδάτωσης (άλατα λιθίου, αντιαρρυθμικά, διγοξίνη, μετφορμίνη, υπογλυκαιμικά σουλφοναμίδια, στατίνες, φιβράτες). Επίσης μπορεί να διαταράξουν τη νεφρική λειτουργία (ΜΣΑΦ, ασπιρίνη, αναστολείς ΜΕΑ, σαρτάνες, δονεπεζίλη, αγωνιστές GLP1, ινδιναβίρη).
Άλλα μόρια είναι γνωστό ότι διαταράσσουν τη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος. Για παράδειγμα, ορισμένα νευροληπτικά και αντικαταθλιπτικά, άλατα λιθίου, τριπτάνες, βουσπιρόνη, τραμαδόλη, δεξτρομεθορφάνη και οξυκωδόνη, αντιχολινεργικά, αγγειοσυσπαστικά, βήτα-αναστολείς και διουρητικά.
Μια άλλη προβληματική παρενέργεια σε ζεστό καιρό είναι η αυξημένη εφίδρωση, η οποία μπορεί να εμφανιστεί με την πιλοκαρπίνη, τη δονεπεζίλη, τη γκαλανταμίνη, τη ριβαστιγμίνη και τη νεοστιγμίνη.
Επιπλέον, ορισμένα φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν υπερθερμία: νευροληπτικά, σεροτονινεργικοί αγωνιστές, θυρεοειδικές ορμόνες σε περίπτωση ανεπαρκώς ισορροπημένης θεραπείας. Αυτή η υπερθερμία είναι επίσης πιθανή σε περίπτωση απότομης διακοπής ενός ντοπαμινεργικού φαρμάκου.
Τέλος, ορισμένα φάρμακα είναι γνωστό ότι επιδεινώνουν τις επιπτώσεις της ζέστης μειώνοντας την αρτηριακή πίεση (αντιυπερτασικά και αντιστηθαγχικά) ή μειώνοντας την εγρήγορση και την ικανότητα κατάλληλης αντίδρασης. Αυτά τα φάρμακα προκαλούν υπνηλία ή σύγχυση, η οποία μπορεί να οδηγήσει στο να ξεχνάμε να πίνουμε περισσότερο νερό κατά τη διάρκεια καύσωνα, όπως υπνωτικά χάπια, αγχολυτικά, καθώς και ορισμένα ναρκωτικά ή παράνομες ουσίες (αμφεταμίνες, κοκαΐνη, αλκοόλ).
Φωτοευαισθητοποίηση
Είναι επίσης σημαντικό να είστε προσεκτικοί με τα φάρμακα που ευαισθητοποιούν το δέρμα στον ήλιο. Αυτά μπορεί να είναι συστηματικά (από του στόματος ή ενέσιμα) ή τοπικά φάρμακα.
Υπάρχουν πολλά συστηματικά φωτοευαισθητοποιητικά φάρμακα. Τα πρώτα είναι τα ΜΣΑΦ, ιδιαίτερα η πιροξικάμη, η δικλοφενάκη, η κετοπροφαίνη, η ιβουπροφαίνη και η ασπιρίνη, καθώς και τα εντερικά αντιφλεγμονώδη φάρμακα όπως η σουλφασαλαζίνη και η μεσαλαζίνη. Η ισοτρετινοΐνη για την ακμή και τα αντιαλλεργικά φάρμακα (μεκιταζίνη και προμεθαζίνη) είναι επίσης φωτοευαισθητοποιητικά. Μεταξύ της μεγάλης οικογένειας αντιβιοτικών, οι κινολόνες (ειδικά οι φθοροκινολόνες), οι τετρακυκλίνες (ειδικά η δοξυκυκλίνη), οι σουλφοναμίδες, η τριμεθοπρίμη και η δαψόνη είναι επίσης φωτοευαισθητοποιητικά. Μπορούμε να προσθέσουμε σε αυτή τη μακρά λίστα, αντιμυκητιασικά (κετοκοναζόλη, ιτρακοναζόλη, βορικοναζόλη), αντιιικά (εφαβιρένζη, τιπραναβίρη), αντιπαρασιτικά (υδροξυχλωροκίνη, κινίνη, πυραζιναμίδη, κλοφαζιμίνη), το κατασταλτικό του βήχα οξομεμαζίνη, στατίνες, φιβράτες, διουρητικά, αντιαρρυθμικά αναστολείς ΜΕΑ, από του στόματος αντιδιαβητικά (γλιμεπιρίδη, γλιβενκλαμίδη), αναστολείς αντλίας πρωτονίων, χημειοθεραπείες, νευροληπτικά της οικογένειας των φαινοθειαζινών (χλωροπρομαζίνη, προμεθαζίνη), αγχολυτικά (αλπραζολάμη), αντιεπιληπτικά (καρβαμαζεπίνη, λαμοτριγίνη), αντικαταθλιπτικά (ιμιπραμίνη, κλομιπραμίνη), φλουβοξαμίνη, παροξετίνη, φλουοξετίνη ή σιταλοπράμη…
Μεταξύ των τοπικών φαρμάκων, τα κυριότερα με φωτοευαισθητοποιητική δράση είναι τα αντιφλεγμονώδη τζελ, οι αντιαλλεργικές κρέμες και αυτές κατά της ακμής, χωρίς να ξεχνάμε τα απολυμαντικά με βάση τη χλωρεξιδίνη.
Μειωμένη αποδοτικότητα
Ενώ η θερμότητα μπορεί να επηρεάσει το σώμα, μπορεί επίσης να επηρεάσει τα φάρμακα και τις ιατρικές συσκευές. Να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί με τους μετρητές γλυκόζης αίματος: η παρατεταμένη έκθεση στο ηλιακό φως, οι υψηλές θερμοκρασίες (τα εύρη θερμοκρασίας που πρέπει να τηρούνται αναφέρονται στη συσκευασία και στις οδηγίες), η υγρασία ή οι απότομες αλλαγές θερμοκρασίας, μπορούν να επηρεάσουν την ορθή λειτουργία των ταινιών, καθώς και των ηλεκτροδίων, των διαλυμάτων ελέγχου ή της ίδιας της συσκευής.
Μην ξεχνάτε
Φάρμακα ή προϊόντα σε ημιστερεά μορφή, κάψουλες, έλαια, υπόθετα κλπ μπορεί να λιώσουν εάν αφεθούν στη ζέστη, Σημαντικό είναι, ειδικά για τα ημιστερεά, τα υπόθετα και τα έλαια, να διατηρηθούν στο ψυγείο για να μην υγροποιηθούν. Τέλος, μεγάλη προσοχή στα προϊόντα ψυγείου, δώστε αν χρειαστεί στους πελάτες σας μια μικρή παγοκύστη εάν πρόκείται να τα μεταφέρουν.
